Lehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua

Baserri-izenen seinalizaziorako, maparako... Euskaltzaindiaren Onomastika batzordeari kontsultatutakoa. Kasuren batzuetan Euskaltzaindiak ez du irtenbide zehatza proposatu izan, aukerak planteatu izan ditu edo gomendioa eman izan du.

Aizpuruko zabala

KoordenatuakX550858 Y4780175 Mapan ikusi []
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaOsintxu
Elem. geografikoaGOILAUTADA
Etimologia(h)aitz+ buru+ko zabala
Oharrak

Soraluzerekin mugan. Lepoari deitzen zaiola ematen du. Mugarria zegoen bertan.

Lekukotasun idatzi asko daude baina, harrigarria badirudi ere, katastroan bi lekukotasun idatzi agertzen dira bakarrik eta eurak kokapen honetatik oso urruti eta bata bestearengandik nahikoa aparte daude: bat Gomezkorta baserriaren inguruan (17/321 partzela, Aizpuru baso (i)/Belar iturriko txarie (a)) eta bestea Egiarazpikoaren gaintxoan (17/63 partzela, Aizpuru (i); Aitzburu (a) (Sic)).

Abadetxea

KoordenatuakX545093 Y4770300 Mapan ikusi []
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElorregi
Elem. geografikoaETXEA
EtimologiaAbade + etxea: abadearen etxea
Hizkuntza erabileraAmaierako A artikulua da eta, beraz, izen arruntak (mendi, etxe...) bezala deklinatuko da: Abadetxea, Abadetxeak, Abadetxeari, Abadetxean, Abadetxeko, Abadetxetik, Abadetxera
IkusiETXE osagaia etxe izenetan (book page), abádetxe (berba).

Gaztandolagaña

KoordenatuakX544300 Y4778603 Mapan ikusi []
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaBasalgo
Elem. geografikoaBASOA (bosque)
Hizkuntza erabilera

Amaierako A artikulua da eta, beraz, izen arruntak (egun, bizkar...) bezala deklinatuko da: Gaztandolagaña, Gaztandolagañak, Gaztandolagañari, Gaztandolagañean, Gaztandolagañeko, Gaztandolagañetik, Gaztandolagañera

Oharrak

Lekukotasun gehiago komeni. Ahotsak-eko transkribapenean informante bakarrak hiru bertsioa: Mugarrondoa, Mugarrondogaña eta Mugarriko gaña.

Ez dago datu-basean, ezta oharretan ere MUGAR*ONDO* egitura duen toponimoen lekukotza idazirik. Katastroan ere ez dator Basalgon Mugar- osagaia duen toponimorik.

MTNEn badator MUGARRILAUA toponimoa.

Belamuno

KoordenatuakX550751 Y4779701 Mapan ikusi [1]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaOsintxu
Elem. geografikoaMUINOA (colina)
Oharrak

Hilari Gantxegik (ikus transkribapena) Belamungaiña eta Belamun darabiltza, batzuetan pluralean eta beste batzuetan singularrean: Belamungaiña, Belamungaiñak, Belamunak, Belamunera, Belamundi...  ////KATASTROKOA: 17/73, 17/74, 17/88 ETA 17/172 PARTZELAK: Ahoz: 4 BELAMUN eta BELAMUNO bat. Idatziz: 3 BELAMUNO. "Helechal y jaral en el monte QUERICETA y sitio BELAMUNO…", "…terreno monte helechal en el término de BELAMUNO …", "Un trozo de terreno helechal y jaral de haya en el monte de `Quericeta´ y paraje llamado `Belamuno´..."

Agirretxeberri

KoordenatuakX546840 Y4773112 Mapan ikusi [D_49838]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2002
AuzoaAgirre
Elem. geografikoaBASERRIA
EtimologiaAgirre + etxeberri.
IkusiAgirrebeña (toponimo), barri (berba).

Lixiba

Bestelako izenakIrusoroetako erreka
KoordenatuakX550715 Y4779049 Mapan ikusi [I_19236]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
Arautzeari buruzko azalpenak

Lisiba ala Lixiba?? Ahoskera bigarrenaren aldekoa izanik eta Hiztegi batuan ere hori aukeratu denez, Lixiba aukeratu dugu.

AuzoaOsintxu
Elem. geografikoaERREKATXOA
Hizkuntza erabilera

Amaierako A berezkoa du hitzak eta, beraz, deklinabideko kasu guztietan mantenduko du: Lixiba, Lixibak, Lixibari, Lixiban, Lixibako, Lixibatik, Lixibara

Oharrak

GFAn LIZIBA.

Lisiba-erreca izenarekin agertzen dira katastroan pare bat partzela txiki (17/73 eta 17/75)  errekaren adar nagusiaren sorrera inguruan. 

Irusoro, Irosolo... eta abarrez berriz, Katastroan 17. poligonoko 6 partzela ageri dira 6 baserritakoak.

Ahoz IRUSORO, IRUSOTA, IROSOLOA, KORTA-IRUZOTA eta idatziz IROSOLOA, IRUSOLO, CORTA o IRUSOLA, IRUSOLO o CORTETA. "Terreno helechal en el monte Quereiceta y paraje llamado Irusolo o Corteta..."

Jatorria izan dezake IRO-tik? IROITA bezala IROSORO? Idoieta Idoisolo?

Eta zuk, zer diozu?

Zein da formarik erabilixena? Nondik etorri leike Iruso/Irusota izena? Etorri leike Idoisorotik??

Erantzun hemen

Egiederko zuloa

KoordenatuakX550331 Y4776083 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaSAKONA
Oharrak

Katastroan ez dator halako izenik. Egieder hutsik dator.

Urzelai

KoordenatuakX548561 Y4778690 Mapan ikusi [D_49950]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaOsintxu
Elem. geografikoaBASERRIA
Oharrak

EGITEKOA: Ahozko lekukotasun gehiago lortu: Urzelai, Urtzelai... Lehen ez zen normalizatu.

GFAn URCELAY, BASERRIA. Udal erroldan ez dator izenik.

Saatsiturri

KoordenatuakX550860 Y4779718 Mapan ikusi []
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaOsintxu
Elem. geografikoaITURRIA
Eta zuk, zer diozu?

Izena erabiltzen da? Beste izenik badu? Itturrixaren kokapen zehatza zein dan edo zan esango doskuzu? Katastroko mapa erabiliaz, zein partzelatan dagoen esan zeinke edo bestela koordenatuak emon. Itturrixaren gaineko beste gauza batzuk be kontatzen badoskuzu, fenomeno!

Erantzun hemen

Troska

KoordenatuakX544422 Y4779328 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaBasalgo
Elem. geografikoaBASOA (bosque)
Hizkuntza erabileraAmaierako A berezkoa du hitzak eta, beraz, deklinabideko kasu guztietan mantenduko du: Troska, Troskak, Troskari, Troskan, Troskako, Troskatik, Troskara
Oharrak

Ala Troskia? Katastroan lekukotasun hauek daude Troskarekin lotuta:

- TROSCA-ERRECA (i). "Troska aldetik bera datorren errekastoari deitzen diote. Barrenean Sagar-errekara isurtzen ditu bere urak."

- TROSCA-ALDEA (i); ahoz, Troska.

Ez dago datu-basean, ezta oharretan ere *OSKA*SAKON* egitura duen toponimoen lekukotza idazirik. BAHn Troska agertzen da; Toska ez. Ikus lotura.

Ikusitróska (berba).