Hiztegia
laar
labétxe
laguntzáille
lákar
lándu
lantégi
lar
larráts
lastai
latz
laztándu
leiztarkerixa
léngusu
lera-bantzu
leuntásun
lima-auts
liñázi
litx
lizi
loittu
lontzena
lo-sór
lúai
lupárda
lurríkara
labétxe
laguntzáille
lákar
lándu
lantégi
lar
larráts
lastai
latz
laztándu
leiztarkerixa
léngusu
lera-bantzu
leuntásun
lima-auts
liñázi
litx
lizi
loittu
lontzena
lo-sór
lúai
lupárda
lurríkara
1. lándu.
1. landu. (b). du aditza. Labrar la tierra, tallar piedras, madera, etc. Ondo landutako lurrak ikusten die Araban./ Argiñ orrek ederki lantzen dau arrixa.
2. landu, landúa. (d). adjektiboa. Esculpido, -a. Azur landuz einddako orratzixa da./ Egur landuzko egalak dauzka teillatuak. Ik. árlandu.
lanégun, lanegúna. (b). izena. Día de trabajo. Bost lanegun bakarrik falta jaku bakaziñuak artzeko. Ik. astégun.
lanerátu. (c). da aditza. Lanera heldu; lantegira, batik bat. Gaur goizian ni laneratu orduko amarrak izango zittuan.
langadúra, langaduría. (c). izena. LANGERÍXA. Egurrezko langaz edo arbola adarrez eginiko hesia. Cercado hecho de travesaños de madera o ramas de árbol. Alanbrian lekuan langekin, ero adarrekin be bai jositta, ipintzen dien esixak, langadurak. Klem./ Bei sorgiñak langaduria saltuan pasau ta ospa. Ik. alanbradúra, erromára, eskéra, ixtúra, latési.
langílle. 1. langille, langillía. (a). izena. Trabajador. Sin. biárgiñ. 2. langille, langillía. (a). adjektiboa. Lan asko egiten duena.
Langille onak prakak apurtu biar dittu belaunian, ez ipurdian. esaera. "Langile onak eserita ez du egon behar. Gaur besterik gertatzen da." (Lar Antz). Langille txarrak kaka sarri, urrin joan eta nekez etorri. (c). esaera. (Ubera) Uberan esaten den esaera.
lángintza, lángintzia. izena. 1. lángintza, lángintzia. (c). izena. Egin beharreko lana. Trabajo. Eztakit ze langintza eukikoun gaur taillerrian./ Jentia txokauta egoten zan, langintzara ta aura etorteko pozik. Hil./ Liñua. Ostian lanik eztaon denporan izengo zan ori langintziori. JJp. Sin. biargintza. 2. lángintza, lángintzia. (c). izena. (adierazkorra.) Ekintza kaltegarria. Estropicio. Uraundixak eittu langintzak Bizkaixan./ Au da langintzia ein dabena basurdiak patatatan. Sin. biárgintza.
laníkez. 1. lanikéz, lanikéza. (c). izena. Lanik eza. Paro, desempleo. Dagon lanikezakin ixa lotsia emoten dau sueldua kobratziak./ Egunetik egunera aundixaua da lanikeza.
Sin. biarríkez. lanikéza kobráu. (d). esapidea. Cobrar el desempleo. Lanikeza kobratzen dago joan dan urtebetian. 2. lanikéz, lanikéza. (c). izena. Falta o escasez de trabajo. Eztauke lanikezik taillerrian, baiña gaizki dabitz kobratzen.
lánketa, lánketia. (d). izena. Lana, langintza. Trabajo. Souan eztao lanketa aundirik eta basora noia garo ebaitzera./ Ze moduzko lanketia ein dozue ba baso aldian? Horrelako testuinguruetan bakarrik. Horrelako testuinguruetan bakarrik. Langintza-ren sinonimotzat jo daiteke batzuetan.
Ik. -keta.
lánleku, lánlekua. (b). izena. Puesto o lugar de trabajo. Len be lanleku ona zeukan baiña obia nai itxuria./ Bakoitzak bere lanlekuan jarri daixela papel au./ Lanlekuz aldatu dau.
lanpardiau. aditza. (Antzuola) "Zerbaitekin zikindu. Patatak erretzeakuan su gain guztia lanpardiau dozu." (Lar Antz).
lanpároi. 1. lanpároi, lanpároiak. (c). izena. Tuberculosis del ganado. Bei beltza kendu ein giñuan, lanparoiak zeuzkan da. Pluralean. Ik. lapa. 2. lanpároi, lanparóia. (c). izena. Arropako mantxa nabarmena. Lamparón. Akordauta zare zelako lanparoiak dauzkazun soiñekuan?
lánperna. izena.
1. lánperna, lánpernia. (b). izena. . Macrolepiota procera. Galamperna. Txapel handiko perretxikua, jende gehientsuak jaten duena. Sin. galanperna. 2. lanperna, lanpernak. izena. (Eibar) "Amanitas." (SB Eibetno)
. 3. lánperna, lánpernia. (c). izena. Percebe.
lanpétuta. (b). adberbioa. Lanez gainezka. Atareado. Uste dot lanpetuta dabillela ta lagaixozu bakian.
lánpian. (c). adberbioa. Lanaren morrontzapean. Bajo la servidumbre del trabajo. Bizimodu guztia lanpian pasau ta disfrutatzeko ordua aillegatzen danian ezetarako gauza ez. Au dok markia./ Ori beti lanpian bizi izan da ba. LANPIAN BIZI, batik bat.