Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
kaskajoáldi
kaskil
kaskajoáldi, kaskajoaldíxa. (c). izena. Venada gamberroide. Kaskajoaldixak emoten dotsanian basuak, kristalak eta danak apurtzeittu. Azen.: káskajoáldi, káskajoaldíxa ere bai.
kaskajokeríxa, kaskajokerixía. (b). izena. Kaskajoaren ekintza. Atzo makiña bat kaskajokerixa eiñ eta esan giñuan. Azen.: kaskájokerixa ere bai.
káskal. 1. kaskal, kaskála. (b). izena. Cáscara. Oso kaxkal meia dauke arrautzok. Intxaurrarena, urrarena, gariarena eta beste frutu batzuena ere bai. Ik. kóskol. 2. kaskal, kaskála. (b). adjektiboa. KÁSKILL. Ergela, buruarina.   Necio, -a, de poco seso, irresponsable. Kaskal bat izan da beti eta oin be ala jarraitzen dau izaten./ Gaitzik bakua zuan baiña kaskill samarra. Ik. kaskáillu.
kaskáldu. (c). da aditza. KASKÍLDDU. Buruarindu.   Aligerarse de cascos, decaerse, abandonarse. Andria il jakonian ziero kaskaldu zan.
kaskámotz, kaskámotza. (c). izena. Ilea oso moztua duena.   Cabeza rapada. Ola kaskamotz, zer moduz?/ Kaskamotz batekin zebillen pasiuan.
1. káskar, kaskárra. (b). izena. Burua. Cabeza Tapaik kaskarra, bestela ikusikok biar. KASKAR eta bere eratorriak esaldi adierazkorretan ia bakarrik. BURU, osterantzean. kaskárra berótu. 1. kaskarra berotu. (c). dio aditza. Kaskarrekoak eman, jo.   Propinar coscorrones, pegar. Mutikua!, geldi ezpaaiz egoten kaxkarra berotukostat, e. 2. kaskarra berotu. (c). esapidea. Calentar los cascos. Ordubete diskutitzen egon, kaskarra berotu, ta etxera. gánbara, gánbaria. (a). izena. KÁMARA (OÑ., LEIN.). Laboreak eta fruituak gordetzen diren lekua. Goiko pisuan egon ohi da.   Desván, camarote. Artuak, sagarrak eta olakuak ganbaran gordetzen die. komentario 1 Ik. artáganbara, bandíxo, sapái. gánbaratik endréauta egon. (c). esapidea. Burutik jota egon. kaskarréko miñ, kaskarréko miña. (b). izena. Buruko mina.
2. káskar. 1. kaskar, kaskárra. (b). adjektiboa. Eskasa, nanoa, kalitate gutxikoa. Gauzez, batik bat.   Malo, de mal tamaño, de mala calidad. Aurten oso kaskarrak dare gaztaiñak./ Sueldo kaxkarra dauka./ Egualdi kaxkarra ein zoskun atzo. Ant. koskor. 2. kaskar. (c). adberbioa. Gaizki.   Mal. Oso kaskar dabill aurten Reala./ Oso kaxkar portau ziñan nerekin. Sin. koskor.
káskara. 1. káskara, káskaria. (b). izena. Lokotxa, artakaskara.   Mazorca desgranada. Kaskara batekin igurtzixaz aletzen da artua. komentario 1 Sin. artákaskara. kaskarati erten. esapidea. (Antzuola) "Neskatilla edo mutiko bat neska edo mutill egin. (Lar Antz) Orrek erten dau kaskarati." (Lar Antz) káskaratik endréauta egon. (c). esapidea. (eufemismoa.) Zoratuta egon. 2. káskara, káskaria. (c). izena. Zenbait landareren azala.   Cáscara. Gero liñua labian berotu ta kaskaria kentzen jakon. Aniz. 3. kaskara. Ik. piñú-káskara.
kaskára-bátze, kaskára-bátzia. (c). izena. Ilaretan jarritako artakaskarak azkarren batzean datzan herri-kirol ezaguna. Sin. txokor-batze (Eib.).
kaskáriñ, kaskaríña. (c). adjektiboa. Buruarina.   Casquivano, -a, ligero, -a de cascos. Ain kaskariña ezpalitz oso jatorra litzake. Sin. burúariñ, txóliñ.
kaskarrálde, kaskarraldía. (c). izena. Burualdea.   La zona de la cabeza. Maixuak makillia pasiatzera etaratze zebanian ezkiñuan kaskarraldian otzik izaten.
kaskarráldi, kaskarraldíxa. (c). izena. Osasun edo eguraldi txarreko aldia. Amak sekulako kaskarraldixa pasau zeban joan dan udan./ Biar ona baiña domekarako kaskarraldixa ei dator.
© Gorka Ortega
kaskarrázur, kaskarrazúrra. (b). izena. Burezurra.   Cráneo. Ez igo teillatura kaskarrazurra apurtu nai ezpozu. Ik. buruázur, káskar.
kaskarréko, kaskarrekúa. (b). izena. KOSKORRÉKO. Golpe agudo en la cabeza, propinado con un palo, la yema de los dedos, etc., o por descuido contra algo. Ate-markua jota kaskarreko ederra artu dot./ Makiña bat kaskarreko artu giñuan eskolan. komentario 1
kaskáu. (b). aditza. Cascar(se). Arrautza geixenak kaskau egin jat bidian. Arrautzez, batik bat. kaskáuta egon. (b). esapidea. Zoro samartuta egon. Orrekin abil ba? Ori ziero kaskauta jaok.
kásk éiñ. (c). dio aditza. (adierazkorra.) Txakurrak heldu.   Morder el perro. Txakurrai berai aintze jakonian kask esan eitte jako, baiña. “Kaxk eixok orri, kaxk”, ganauei ero. Don. Ik. eldu.
kásket. komentario 1 1. kasket, kaskéta. (c). izena. Kasketaldia.   Ventolera, capricho. Ume txikixak kasketak eukitzeittue. Sin. kasketáldi. kaskétak émon. (c). esapidea. Ik. kasketáldi. 2. kasket, kaskéta. (d). adjektiboa. Kasketosoa. Beti, izakeraz danian, kasketa: ori kasket bat dok. Klem. Sin. kasketóso.
kasketada, kasketadía. (c). izena. Ventolera. Ik. kasketáldi.
kasketáldi, kasketaldíxa. (b). izena. Ventolera, capricho. Kasketaldixak emoten dotsanian bi ero iru egun egoten da iñoi kasoik eitteke./ Jentiai bentanatik ura botatzia, kasketaldi oixe dauka aspaldixan. KASKETALDIXA(K) EMON, gehienetan. ZER edo ZERK emon, bietara. Sin. kasketada, kasket. Ik. txabetáda.
kasketóso, kasketosúa. (c). adjektiboa. Kasketaldiak izan ohi dituena. Buruan sartutako gauza bitxiak egin zalea. Aldi berean, inoiz, tematia, bereari eutsi zalea.   Persona a la que le dan ventoleras. A su vez, terco. Etxakixat zela artuko daben; kasketoso utsa dok eta kapaz dok danak aizia artzera bialtzeko./ Ari gauza bat buruan sartzen bajakok eingo jok, ain dok kasketosua eze. Sin. kasket.