Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
kortejau
kostálaen
kortejau. (b). aditza. Cortejar. Aspaldixan kortejatzen dabill, baiña oiñ artian ez dau kulaperik baiño artu. (AAG Eibes).
kortíau. (c). du aditza. Botatako zuhaitza neurri jakineko zatietan ebaki.   Cortar en troncos de determinada largura un árbol derribado. Atzo botatako piñuak kortiatzen dabill motozerriakin.
kortiña. Ik. kúrtiña.
kortxetak
© Jaione Isazelaia
kórtxeta, kórtxetia. (d). izena. Corchete. Kortxetia da ori sakatuta sartzen dan ori, zulotxuan sartzen dan ori. Don.
kórupe, kórupia. (b). izena. Koru azpia. komentario 1
kosk. Ik. káusk!.
kóska. KOXKA. 1. kóska, kóskia. (b). izena. KÓXKA. Desberdin-unea, irtenune txikia.   Pequeño saliente. Aintxintxika zoiala koska baten estropuzau ta muturrez aurrera jausi zan. 2. kóska, kóskia. (c). izena. KOXKA. Korapiloa (irudizkoa).   El quid de la cuestión, la dificultad. Euskal Herrixa baketuko bada negoziau ein biar, da or jaok koskia. 3. kóska, kóskia. (c). izena. (Eibar) KOXKA. Zorra.   Deuda Amaika koxka baeukan Mototxenian. Bitoriano billurtzen zan atian ikusten zeban bakoitzian. (SM Ezten). Sin. káska.
koskábillo. komentario 1
koskabillua
© Jaione Isazelaia
1. koskábillo, koskábillua. (d). izena. Kanpai hotseko bolatxo borobila.   Cascabel. Koskabilluak, kanpanilla borobiltxo orrek, txikixok. Klem. 2. koskábillo, koskábillua(k). izena. Potroak.   Testículos. Sokatik txintxiliz geratu nitzanian koskabilluak aora etorri jatazen. Sin. barrábill, potro, árrautza. koskabilluak ximurtu. (c). esapidea. (lagunartekoa.) Acojonarse. Arro etorri dok, baiña kankaillu aura aurrian jarri jakonian, majo ximurtu jakozak koskabilluak. (TSE Berb). ximúrtu. (a). da-du aditza. ZIMURTU. Arrugar(se). Praka zuri orrek belaxe ximurtzen die.
koskábillo bédar, koskábillo bedárra. (d). izena. . Celidonia menor. Ik. potro bédar.
koskara. Ik. kauskára.
koskéra, koskería. (d). izena. Uztarriaren partea. Ik. lepera, -e.
kosko. Ik. burdíña-kósko, izótz-kósko.
koskoittu. Ik. kuskilddu.
gaztaiña koskolak
© Jaione Isazelaia
kóskol, koskóla. (b). izena. KOXKOL, MOXKOL (ARAM.). Oskola; gaztainarena ia bakarrik.   Erizo de la castaña. Gaztaiña klase onek koskol txikixa eitten dau. Arrautzarenari kaskal, baina bada koskol deitzen dionik ere.
kóskor, koxkor. 1. koskor, koskórra. (b). izena. KOXKOR. Bulto. Koskorrak urten dost eskuturrian. 2. koskor, koskórra(k). izena. (eufemismoa.) KOXKOR. Potroak. (euf.). Ik dauzkak koskorrak ik! . 3. koskor, koskórra. (b). adjektiboa. KOXKOR. Mutil edo neskaren atzean jarrita: muchachito, -a. Zuen mutil-koskorra ta gure neska-koskorra lagun aundixak die. Puxka bat koskortutakoak, alegia. Soilik ere bai. Koskor samarrak giñan artian ba, batian an eta bestian emen ibilli batzuk eiñ. Sot. (AA BergEus, 335. o.) 4. koskor, koskórra. (b). izena. KOXKOR. Ogiaren bi puntak.   Las puntas del pan. Ogixa ekarri dozu, baiña koskor bixak bidian janda. komentario 1 Sin. ogi-kóskor. 5. koskor, koskórra. (c). adjektiboa. (adierazkorra.) KOXKOR. Kaskarra, eskasa.   Malo. Egunero Donostiara joan biarra oso ibillera koskorra da. Sin. kaskar. 6. koskor, koxkor. (c). adberbioa. Kaskar, gaizki.   Mal. Oso koskor portau zan jueza gurekin. Sin. kaskar. 7. koskor. KOXKOR. Ik. arri-kóskor.
koskorreko. Ik. kaskarréko.
koskórtu. (c). da aditza. KOXKORTU. Dezente hazi, handitu. Umeez, batik bat.   Crecer bastante. Zuek umiak koskortuta dauzkazue./ Puxka bat koskortu arte ezkiñan gu Bergara sekula bajau. Ik. mutil-kóskor, neská-kóskor.
1. kosta. (a). aditza. KOSTAU. Aditz berezi samarra aspektuaren aldetik. Dirua bada kostatzen dena, edo esfortzua bada, desberdintasunak agertzen dira aspektuan. Saia gaitezen zehazten. 1. kosta. (a). da aditza. KOSTAU. Costar dinero. KOSTAU (bukatua), KOSTA edo KOSTATZEN (bukatu gabea), eta KOSTAUKO (etorkizunekoa). Diru asko kostau jakue etxia erostia, eta geixao kostauko jakue ipintzia./ Preguntaizu zenbat kosta (edo kostatzen) dan treneko billetia. 2. kosta. (a). zaio aditza. Costar esfuerzo, tiempo. zaio ad. KOSTA edo KOSTAU bukatua, KOSTA edo KOSTATZEN bukatu gabea, eta KOSTAKO etorkizunekoa. Kosta (edo kostau) jakun tabernia topatzia./ Gure neskiai kosta (edo kostatzen) jako etxera etortzia./ Kostako jatzue berriz aiñ ondo jatia. Hau guzti hau gero eta nahastuago dago. kostía kósta. (c). esapidea. Cueste lo que cueste. Lasanera joan biou bazkaltzera, kostia kosta./ Kostia kosta, aretxekin ezkontzia nai juan. Gure lagun artean zera esan ohi da udan: Goazen kosta aldera egun pasa, kostia kosta.
2. kósta, kostía. (a). izena. Litoral, costa. Austriak eztauka kostaik./ Biar kosta aldera goiaz.
kosta alde. Ik. itxasálde.