Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
potrozórri
prakábarren
potrozórri, potrozorríxa. (c). izena. Ladilla. Sin. lapazórri.
pottolin. POTXOLIN. Ik. potóliñ.
potx-potx. onomatopeia. "Voz para llamar a los asnos y burros." (SB Eibetno)
potxo eiñ. aditza. (Eibar) "Jolasetan, kanika-edo zuloan sartu. Iru bidar aleginduta gero, azkenian potxo ein dau." (AAG Eibes).
pótxolo. 1. pótxolo, pótxolua. (c). izena. POTXO, -UE (LEIN.). Kaniketan jolasteko edo artoa sartzeko, adibidez, lurrean egiten den zulotxoa.   Agujerito en el suelo. Urriñetik sartu dau potxolora./ Potxolo bakoitzera iruna artale bota. potxoloka. adberbioa. Jolasa: potxoloan kanika zeinek sartu. 2. pótxolo, pótxolua. (c). izena. Aurpegian, barre egiterakoan eta, sortzen den zulotxoa.   Hoyuelo. 3. potxolo, -a, potxolúa, -ía. (a). adjektiboa. Maitagarria, ederra, polita. Konotazio kariñosoz betea. Haurrez, batik bat.   Majo, -a, hermoso, -a. Oso mutiko potxolua dauke./ Zelako potxolia zan txikittan. Elkar maite dutenek "querido", "cariño", "bihotza" zentzuan erabiltzen dute. Bueno, potxola, biar arte.
potxorbero, potxorberua. (c). adjektiboa. (lagunartekoa.) Emakume beroa, sutsua.
potxorroskillak. interjekzioa. (Eibar) "Los de mi edad nunca comprendimos su significado exacto, pero utilizábamos para dar la negativa a un ofrecimiento inaceptable, utilizando como interjección: potxorroskillak! Para nosotros el secreto residía en que no podíamos dirigir tal interj. a una persona adulta." (SM). Ik. putzérroskillia!.
potxótx, potxótxa. (b). izena. (haur hizkera.) POTÓT, -A. Emakumearen sexoa. Haur hizkuntzan, batik bat. Emaiozu kremia, potxotxa erreta dauka ta. Ik. potóliñ, pótorro.
potzólo, -a, potzolúa, -ía. (c). adjektiboa. Potolo samarra. "Potolo" baino zerbait argalagoa edo.   Regordete. Mutiko koloregorri potzolo bat dauke. Gutxi erabilia. Ik. potólo, -a.
pótzu, potzúa. (a). izena. POZU (ANG.). Pozo, charco.
poz, póza. (a). izena. Alaitasuna.   Alegría. Poza emoten dau danok pozik ikustiak. P Ik. poztasun. pozak zoratzen edo kabidu ezinik egon, batik bat. Pozak zoratzen edo kabidu ezinik egon, batik bat. Pozak zoratzen zeuan alabia ezkontzen jakolako./ Pozak kabidu eziñik topau neban. pozán pózez. (c). esapidea. Pozaren pozez, oso pozik zegoelako. Pozan pozez ezin zeban berbaik pe eiñ.
pozádera, pozáderia. (d). izena. BOZADÉRA, BOZADERO. Pozo artesiano. Len basarri askotan zan pozaderia/ Guk oiñ bozadería daukau, ura ekarri giñuanian... guk bozaderúa. Hil. "POZÁERA" ahoskatu ohi da normalean. Gaur ia hitz galdua. Sin. pattin (Eib.).
pozgárri, pozgarríxa. (c). adjektiboa. Poz ematen duena.
pózik. (a). adberbioa. Gustora.   Contento. Pozik nago zurekin.
poztasun, poztasuna. (b). izena. Alegria. Ant. poz.
póztu. (a). da-du aditza. Alegrar(se).
pozu. Ik. pótzu.
práka, prákak. (a). izena. FRAKA. Pantalones. Praka bakeruak erosittut. (eure) praketan sartu. esapidea. Inoren kontuetan ez sartu. I eure praketan sartu ari bai, eta bestiei laga bakian. andriak prakak jantzi. (c). esapidea. Emazteak etxean agindu. Juakin eztok aspaldian agertzen. Itxuria aren etxian andria asiko zuan frakak jazten. (SM Zirik) práka, prakía. (b). PRÁKA, prakía. (b). Singularrean, praken hanka bakoitza. Eskumako prakia apurtu jat. praka barri asko ez eiñ. (c). esapidea. Dirurik, etekinik, atera ez. Orrek pe liburuak eskribitzetik etzeban praka barri asko eingo./ Ik segi politikiakin; ortatik eztok praka barri asko eingo. praká-pare, praká-paria. (c). Gazteek galdua dute. Iru praka-pare besteik etxat gelditzen./ Beste praka-paria ondatuta daukat. Zenbatzaileekin, eta beste zenbait testuingurutan ere bai. Gazteek galdua dute. prakak eskátu. (c). esapidea. (eufemismoa.) Prakak askatu. Kaka egin. Ik. komunéra joan. prakak galdu. "Edozer egin. Beriakiñ ertetzearren prakak galduko littuzke." (Lar Antz) práketan kabídu ézindda. (c). esapidea. Pozez zoratzen. Batzuetan harrokeria puntu bat adierazten du. Semiak karreria irabazi dabela ta praketan kabidu ezindda jeuan./ Praketan kabidu ezindda jaok kontzejal urten dabelako.