Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
ogíbittarteko
oillagorreta
ogibitartekua
© Jaione Isazelaia
ogíbittarteko, ogíbittartekua. (b). izena. Bocadillo. Preparaidazu taillerrerako ogibittartekua. Bokádillo, -ua ere asko esaten da.
ogídun. 1. ogidun, ogidúna. (c). izena. Ogia banatzen duena. Banaketan aritzen den okindegiko langilea edota baserriko ogia saltzen duena. Laster pasauko da ogiduna ta urteizu kalera. 2. ogidun, ogidúna. (d). izena. Elizara olatak eramaten zituen pertsona hiletetan-eta. Izenda nago ogidun. Len basarrixan ill, eta ogixak, ogi-zestuak buruan, da terzerakua baldin bazan bat, da segundakua bazan bi. Ben. Ik. olata.
ogiérre, ogiérriak. (b). izena. Ogi zatitxo frijituak, pureari-eta botatzen zaizkionak.
ogigaztae, -i, ogigaztaie. izena. (Leintz) Comadreja. Sin. satandéra.
Ogi gogorrari agiña zorrotz. esaera. (Lar Antz).
ogiíriñ, ogiiríña. (c). izena. OGIRIÑ. Harina de trigo. "Artiriñ"etik bereizi nahi denean, gehienbat; bestela "iriñ" soilik.
ogi-mámiñ, ogi-mamíña. (b). izena. Miga de pan. Zenbaittek ogi-mamiña jan da azala laga eitten dau. Ant. ogi-ázal. Ik. mámin.
ogi-mutur. Ik. ogi-kóskor.
ogí-pala, ogí-palia. (c). izena. Pala de horno. Labepalia be esate jakon, ogi-palia be bai. Don. Sin. labépala.
ogí-puxketa, ogí-puxketia. (a). izena. Pedazo de pan. ogi puxketia baiño obia. (b). esapidea. Pertsona ona.
ogi-síku, ogi-sikúa. (b). izena. Pan seco.
ogi-tako, ogi-takua. (c). izena. (Eibar) Ogi zati handia. Arrasaldeko eskolian ondoren, ogi-takua. (AAG Eibes)
ogi zaidun. Ik. zaidun ogi.
ogí-zati, ogí-zatixa. (a). izena. Rebanada de pan.
ogizúri, ogizuríxa. (c). izena. Zahia kendutako irin zuriarekin egindako ogia. Ant. ogíbeltz.
ógro, ógrua. (c). izena. Gure txikitako ipuinetan inoiz agertzen zen pertsona itxurako munstro gizajalea.   Ogro. Etzeban etxetik urten nai, ogruak jango eban billurrez. Pertsona haserrekor eta zakarrez esan ohi da, honelakoetan, batik bat: Ogruan moduan jarri jatan etxetik ninddoiala esan notsanian./ Zuen jefia ezta izango esaten dozuen beziñ ogrua.
1. oi. (c). Ohi. Ohitura adierazten duen partikula.OI DAN LEZ eta OI DAN MODUAN esapideetan, ia bakarrik oi dan lez. esapidea. OI DAN MODUAN, OI DANEZ. Gertatzen den bezala. Eskumuturra be esan oi dok, baiña eskuturra guk geixao. Don./ Euzkan gauzak ta damutasuna ein dda, oi dan moduan esplikau i otxan. Hil./Gero erremeixia, oi dan moduan, erremeixia, dana dantzia ta. Juergia gastau bai, e. Hil./ Gaur be, oi dan lez, berandu dator./ Oi danez, aurten be eurixa Paskuetan.
2. oi, óixa(k). izena. Ohia.   Encía. Oixak bigun-bigun eindda ta odola darixola dauzkat eta dentistiana noia. Pluralean, gehienetan.
3. -oi. Ik. -ori.
oillagorra
© Ezezaguna
oillágor, oillagórra. (b). izena. Scolopax rusticola. Becada, sorda. Oillagorrak sasi artian da egoten die, ta eztie mobitzen nobera onduan dagon arte. Ik. míngor.