Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
kóltxilla
kon
kóltxilla, kóltxillia. (c). izena. Neguan ohe gainean ipini ohi den manta lodia, koloretako irudiak izan ohi dituena.   Colchilla.
koltxoe, -i, koltxoia. (a). izena. Colchón.
koltza. Zumitzezko egitura?   Entramado de fleje?
komádrona, komádronia. (c). izena. Comadrona, partera. Sin. partéra.
komante. adberbioa. (Leintz) Sarri, batez ere. Etim.: «comunmente». (?). Ik. agitz.
komantelabu?. (c). (lagunartekoa.) Frantseseko "comment è la vous", "nola zaude"? Zer, komantelabu? Nundik nora zabitz? Lehen dezente esaten zen, broma giroan, haurren artean, batik bat.
komara. Ik. kómoda.
koménentzia, koménentzia. (c). izena. Aukera.   Oportunidad. Komenentzia ederra euki dou beixa erosteko, ona ta merke./ Eztozu berriz olako komenentziaik izango ezkontzeko. Berdinak mugatua eta mugagabea.
koméni izan. (a). da aditza. KONBENI IZAN. Convenir, interesar. Emen noizian bein krisisa komeni da./ Guardasol saltzailliei eurixa konbeni jakue.
komenixa izan. (b). aditza. (Bergarako kalea) Komenigarria izan.   Ser conveniente. Komenixa da baten bat batzarrera joatia. Uste dut Bergarako kale aldean entzuten dela bakarrik.
komérixa, komérixia. (b). izena. Comedia, en sentido amplio; palabra muy usada, de difícil traducción. Erruberia zangan sartu eta etaratzeko guk ein giñuzen komerixak./ Jentia lan barik geratzen bada orduan izango die komerixak./ Atzo komerixa politta ikusi giñuan gure txakurran da zuen katuan artian./ Politikuak komerixia ugari tta lan gutxi.
komestaziño. Ik. gonbéstaziño.
komoaidios!. (b). interjekzioa. KOMAIDIOS. Erabakimena adierazten duen esamoldea.   Como hay Dios! Komoaidios! Berriz ori esaten bajostak, bi muturreko artuko jittuk. komentario 1
kómoda, kómodia. (b). izena. KÓMARA. Arropak gordetzeko armarioa.   Cómoda. Erropak tolostu ta sartu komodan. Ik. errópa-ármaixo.
komódiñ, komodíña. (c). izena. Komoda txikia.   Comodín. Komoda txiki bat da komodiña. Ik. kutxátilla.
komúlgau. (a). da-du aditza. KOMÉLGAU. Comulgar. Amar urtekin komelgau giñan, komunio aundixa izeten zan. Erreparatu komelgau giñan honetan.Jjp. Ikusten denez, KOMELGAU dio Juana Joxepak, komelgau giñan, hain zuzen. Ik. komuniúa artu.
kómun, komúna. (a). izena. Retrete. komunéra joan. (b). Kaka egin. Enaiz aste ontan komunera joan. Ik. kaka eiñ, obráu, librau.
komunío, komuniúa. (a). izena. KOMUNIXO. Jaunartzea.   Comunión. Oinddio be komunio aundixa, txikixa ta danak eitten die. Uberan KOMUNIXO ere bai. KOMUNIO TXIKIXA, lehen jaunartzea da, eta KOMUNIO AUNDIXA, "comunión solemne"a. komuniúa artu. (c). Komulgatu. Gaur eztot komuniua artu. Sin. komúlgau. Ik. Gure Jáuna.
komún-sílla, komún-síllia. (d). izena. Silla eta aldi berean komuna dena.   Silla-retrete, al que se le colocaba debajo el orinal.
komunzúlo, komunzulúa. (b). izena. KOMUNEKO ZULO. Komun-ontzia. Komuneko zulotik jausi aiz, ala? Hau esaten zaio komunean luzaro dagoenari.