Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
kasketáldi
kástillo
kasketáldi, kasketaldíxa. (b). izena. Ventolera, capricho. Kasketaldixak emoten dotsanian bi ero iru egun egoten da iñoi kasoik eitteke./ Jentiai bentanatik ura botatzia, kasketaldi oixe dauka aspaldixan. KASKETALDIXA(K) EMON, gehienetan. ZER edo ZERK emon, bietara. Sin. kasketada, kasket. Ik. txabetáda.
kasketóso, kasketosúa. (c). adjektiboa. Kasketaldiak izan ohi dituena. Buruan sartutako gauza bitxiak egin zalea. Aldi berean, inoiz, tematia, bereari eutsi zalea.   Persona a la que le dan ventoleras. A su vez, terco. Etxakixat zela artuko daben; kasketoso utsa dok eta kapaz dok danak aizia artzera bialtzeko./ Ari gauza bat buruan sartzen bajakok eingo jok, ain dok kasketosua eze. Sin. kasket.
kaskil. Ik. kaskal.
kaskilddu. Ik. kaskáldu.
kásko. 1. kásko, káskua. (a). izena. Buru babesgarria.   Casco. Kaskua bia da karreria korritzeko. 2. kásko, káskua. (b). izena. Botila hutsa. Gero ekarri kaskua. 3. kásko, káskua. (d). izena. Hitz konposatuaren bigarren osagai bezala, zatia, puxketa.   Cascote. Teilla-kaskuak botaittue basarriko bidia gogortzeko./ Ladrillo-kaskoz beteta zeuan poligonua. 4. kásko, káskua. (d). izena. Pezuña de animal. Kaskuak gogortu eitteittu orrek; orrek e ankako pelua gogor-gogor eiñ. Enr. Sin. ankákasko. Ik. ápatx.
kaskondu. aditza. (Aramaio) Koskortu. Neska/mutil kaskondue. (Orm Aram).
kaso, kásua. (c). izena. Gertaera bitxia. Jakin dozue Uberan pasau dan kasua?/ Kasua pasau jakon Pellori. Sinistia be. Artikulo 33, (entzundakoari) kasoik pez. esaera. "Norbaiti kasorik ez egiteko aholkua ematen zaionean esaten da. Zu lasai, orrekin artikulo treintaitres, kasoik pez." (Lar Antz). káso eiñ. (a). dio aditza. Hacer caso a algo o alguien. Eztost kasoik eiñ parian pasauta./ Lapikuai kaso eiñ.
kásta. 1. kasta, kastía. (b). izena. Casta, raza. Uberako mutillak egundoko kastia dauke./ Kasta oneko txakurra da zuena. 2. kasta, kastía. (c). izena. Jatorria, ondorengo esapidean: ALAKO LEKUTAKO KASTIA IZAN. Halako jatorrikoa izan. Oñatiko kastia za zu be orduan. Mertz.
kastaiña. Ik. gaztáiña.
kastáko, kastakúa. (c). izenlaguna. Kasta onekoa; Pertsonez zein animaliez.   De casta, castizo. Zuen alaba txikixak pe kastakua emoten jok.
kastataráko, kastatarakúa. (d). izena. Arrazatarakoa; Ugalketa eginkizunerako izendatua dagoen aberea.   Animal destinado a la reproducción. Kastatarako ba laga leikek billotx bat adarittarako, ero txal bat ixkotarako, serbitzeko ero. Klem./ Ixko au oso politta da ta kastatarako laga biou. KASTATARAKO IZAN, KASTATARAKO LAGA... Ik. kasta-txákur, kastígau. 1. kasta, kastía. (b). izena. Casta, raza. Uberako mutillak egundoko kastia dauke./ Kasta oneko txakurra da zuena.
kasta-txákur, kasta-txakúrra. (c). izena. Perro de casta. Asko balio daben kasta-txakurrak izaittu Juliok.
kastau. Ik. gastáu.
kastétxe, kastetxía. (d). izena. Hazitarako idiskoak behiak estaltzen dituen lekua, txabola gehienetan. Kastetxia euan Bergaan, Idarretaneko garaje onduan euan kastetxia. Ben. Sin. puésto.
kastiau. Ik. kastígau.
1. kastígau. (a). du aditza. Zigortu.   Castigar. Ama, maixuak errekreo barik kastigau nau.
2. kastígau. (d). du aditza. KASTÍAU. Arrak emea estali. Txakur, koneju eta horrelako abereez, batik bat.   Cruzar, cubrir, tratándose de ciertos animales. kastigau dau, norberaren ekimenez denean.
kastígu. 1. kastigu, kastigúa. (a). izena. Zigorra.   Castigo. Zuen kulpiagaittik danoi kastigua emon dosku maixu mozolo orrek. 2. kastigu, kastigúa. (c). izena. Prenda, en los juegos infantiles. Jokuan, erozeiñ jolasetan galdu dabelako zeoze ipintzen bajako, ba kastigua, alako kastigu. Don.
kastíllano, kastíllanua. (b). izena. Erdalduna, espaineraz egiten duena, nahiz eta andaluza edo naparra izan.   Castellano, español. Kastillano batekin ezkondu zan./ Kastillanuen zera ba, juramentua ta zera ta. Don. Gailegoei normalean gaillego.
kastíllerri, kastíllerrixa. (d). Castilla. Or Kastillerixan-da goizian aguardinttia erateko usadixua jaok. Don.