Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
kalezátar
kámusa
kalezátar, kalezatárra. (c). izena. Kaleko zarama. Gure gurasoek hala deitzen zioten kaleko zaborrei. Kalezatarra, pilan denboraldi bat euki ondoren, soroetan zabaltzen zen abonu gisa.   Basura. Sasoi baten kalezatarra karriatzen zeben basarrittarrak souan botatzeko. Oraingoa baino garbiagoa eta organikoagoa zen garai hartan kaleko zarama.
kalezátar-batzéille, kalezátar-batzeillía. (d). izena. Zabor-biltzailea.   Basurero, recogedor de basura. Sasoi batian kalezatar-batzeille izatia ofizio bajua zan.
kalezátar pílla, kalezátar píllia. (c). izena. Zarama pilatzen den lekua.   Basurero, lugar donde se amontona la basura. Gure sobarrenian kalezatar pillia egon zan gure mutikotan.
kálpar, kalpárra. (d). izena. Buruan ilea alde desberdinetara irteten den unea.   Centro de donde parte el pelo. Bi kalpar dauzka onek; au izango da elementua. Klem. Pertsona gehienek bat izan ohi dute, baina badira bikoak, eta hau, umetan behintzat, bihurritasun ezaugarria omen da.
kálte, kaltía. (a). izena. Perjuicio, daño. Igezko uraundixak egundoko kaltiak ein zittuan. Ant. euretáko kalte, kálte eiñ.
kaltegárri, kaltegarríxa. (b). adjektiboa. Perjudicial. Tabakua kaltegarrixa da osasunerako.
kaltzau
© Jaione Isazelaia
kaltzáu. (c). izena. Azpitik zerbait sartu jasotzeko, herren dagoen mahaia, adibidez; alboetatik edo gainetik ere bai.   Calzar. Periodiku zati batekin kaltzaizu maixa. Ik. káltzu.
káltzu, kaltzua. (c). izena. Kaltzatzeko balio duena.   Calzo. Bart ire anaia ezin zuan zutik egon ezta kaltzuekin be. Parranda biharamuneko esaldia. Ik. kaltzáu.
kama. Ik. burkáma.
kamádar, kamadárra. (c). izena. Ohearen buruko aldea ixten duen partea, zurezkoa zein burdinazkoa. Komunetik bueltan kamadarra jo najuan buruakin./ Kamadarretik txintxiliz eukitzeittu prakak. Sin. oeadar. (Lein.). komentario 1
kámailla, kámaillia. (d). izena. Camilla. Goittik bera ilddakuak kamailletan, da kantuan erak. Ben. Orain kámilla.
kamaiña. komentario 1
kamaiña
© Andres Urzelai
1. kamaiña, kamaiñia. (d). izena. Ikazkin-txabola; eraikuntza osoa, alegia. Kamaiñia da dana, txabola dana. Mart. 2. kamaiña, kamaiñia. (d). izena. Ikazkinek-eta txabolan, ohol, lasto edo hostoz egiten duten ohea. Danai txabolia esate akon, baiña ari atzekalde ari kamaiñia esate gontxen. Mateo.
kamara. Ik. gánbara.
kamilla. Ik. kámailla.
kamiñero, kamiñerúa. (c). izena. Caminero. Kamiñeruak sasixak ebaitzen dabitz. Ik. bidégiñ.
kamiñero-etxe, kamiñero-etxia. (c). izena. Casa de camineros.
kamíño, kamiñúa. (a). izena. Errepidea.   Carretera, camino.
Kamiñondo, kamiñondúa. (b). izena. Errepide alboa. Kamiñondoko souan lanerako lagun bat geixao biar izaten zan, dio lehengo esaerak. Bidekoekin berriketan denbora asko galtzen zelako, barren. Hala zioten lehengo baserritarrek.
kamioe, -i, kamioía. (a). izena. KANBIOI. Camión.
kámixa, kámixia. (d). izena. Emakumeen barruko arropa luzea, ehunezkoa izan ohi zena.   Camisa interior larga, normalmente de lino, que llevaban las mujeres. Kamixia, eskote txiki-txikixakin, kamixia, dana arizkua, batzuk fiñauak, beste batzuk bastotxuauak, dana arizkua. Hil./ Guk oiñ barruko gonia esaten jaun orri marineria esate otsen. Kamixia luziao. Aren gaiñetik, marinerian gaiñetik, eta tela bastotxuauakin einddakua; kamixia ba, gonak ibiltzen zittuen orkatilletaraiño, eta kamixia puxkat motxao. Don. Azpian barruko elastikua, haren gainean marineria (barruko gona) eta haren gainean kamixia, eta haren gainean gonia erabiltzen zuten antzinako andreek, Donatok dioenez. Ik. barrúko elástiko, góna, marínera.