Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
éuri
éuskera
éuri, euríxa. (a). izena. Lluvia. Ik. eulánpar, eulántz, eulórde. euri áundi, euri áundixak. (b). izena. Lluvias torrenciales. Azkenengo euri aundixak eruan eben zubixa. euri txiki, euri txikixa. izena. Indar gutxiko euria. Gutxi erabilia.
laiñua sartzen
© Eider Usobiaga
láiño, laiñúa. (a). izena. Nube, niebla (orokorra). Laiño beltzak agiri die./ Goizian laiño itxi-itxixa zeuan. Galdara maillaztua esaten omen zitzaion aspaldi Angiozarren forma bereziko laino batzuei. Aramaion, laiño maillatuek bildotsak ematen dutenei. Oñatin, laiño litxakiñak laino meheei, litxak bezalakoei. komentario 1 tripaki-laiño, tripaki-laiñuak. izena. (Angiozar, Antzuola) "Los cirros (nubes)." (Izag Antz). Ik. beláiño. euriráko egon. (c). esapidea. Tener el tiempo tendencia a llover. Laiño beltzak dabitz joan dan egunetan baiña egualdixa eztago eurirako. euríxa eiñ. (a). du aditza. Llover. Gaur eurixa eingo dau. euríxa járdun. (a). du aditza. EURÍXA IZAN. Estar lloviendo. Eurixa diardu arra-arra./ Atzo afaittako orduan eurixa zan./ Oiñ euririk bada? Ik. goixan-béian. eurixak jo. esapidea. EURIXAK EMON. Euria egin, euriari ekin. Autsa eitten da, ta eurixak joten baldin badau, aguruau ala be. Andres./ Gero eurixak emon juan eta ezin izan giñustan bi illabetian souan sartu.
euri-áize, euri-aizía. (c). izena. Viento que precede a la lluvia. Euri-aizia dabill da laster da zaparraria.
euri-arrara. Ik. arrára.
euri-égun, euri-egúna. (c). izena. Egun euritsua. Gaur be uste dot euri-egunen bat datorrela. Ik. eulégun.
euri-lanbro. "Llovizna." (SB Eibetno)
euri-lápratx, euri-laprátxa. (d). EURI-LANPAR. Lanbro-zirina, lanbro kixia. Klem. Ik. eulántz.
eurí-tánta, eurí-tántia. (a). izena. Gota de lluvia. Euri-tantak asten die ta guazen etxera.
eurítsu, euritsúa. (b). adjektiboa. Lluvioso. Galizia au beziñ euritsua da.
éuritte, éurittia. (c). izena. Euri askoko bolada.   Espacio de tiempo de mucha lluvia. Joan zan udaberrixan demaseko eurittia izan zan. Ik. édurte, ízozte, síkute.
euri-zaparrára, euri-zaparraría. (a). izena. Chaparrón de agua. Euri-zaparrariak arrapau nau.
eurizar. "Chaparrón de gotas gruesas." (SB Eibetno).
euri-zirin, euri-ziriña. (Eibar) Llovizna. (Eib.).
euskal bargeta, euskal bargetia. (d). izena. (Eibar) "Goitik behera beharrean, albo batera irekitzen den brageta. Prakak zittuan euskal bargetiarekin, kortako atia letxe, alde batera zabaltzen zana.” (AAG Eibes). Ik. prakamantal.
Euskál , Euskál . (a). izen propioa. Vasconia, País Vasco.
euskáldun, euskálduna. (a). izena. Euskaraz dakiena.
euskalgáizto, euskalgaiztúa. (d). izena. Euskaraz gaizki ikasitakoek egin ohi duten euskara traketsa.   "El euskara mal aprendido." Zu e, ezautzen dostak neri”, eta olaxe eitten juan, euskalgaizto eitten juan./ Amorratua zuan euskeraz eitten, baiña zela ero ala; euskalgaizto. EUSKAL GAIZTO EI Ik. erdelgaizto, erderakára.
euskal-praka. Ik. éuskerazko praka.
euskal-soka. "Cuerda hecha con crines de caballo." (SB Eibetno). Sin. zurda-sóka.
euskalzále, euskalzalía. (b). izena. Euskara maite duena.   Amante del euskara. Orren aitta be euskalzale borrokatua zan.
euskárri, euskarríxa. (d). izena. Eusgarria, eusteko gailua.   Apoyo, soporte, sostén. Pareta orri euskarrixa ipiñi biako jako jausi eztaiñ.