Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
mendi-tóntor
meríñake
mendi-tóntor, mendi-tontórra. (a). izena. Mendi punta.   La cima del monte. Orduerdixan aillegau giñan mendi-tontorrera.
mendítsu, menditsúa. (b). adjektiboa. Mendi askokoa.   Montañoso.
mendizále, mendizalía. (b). adjektiboa. Aficionado a la montaña o al montañismo.
mendráu. (d). du aditza. Hazi, tamainuz irabazi, bizimoduan aurrera egin. Auntzak azala jan ezkero eztau landariak mendratzen./ Arek, dan fiñakin, ietargixan be mendrau eingo leuke. komentario 1
méngel, mengéla. (d). adjektiboa. Insustancial, apocado, -a. Gutxi erabilia. Ik. memélo, -a, mengénillo.
mengénillo, mengénillua. (d). adjektiboa. Memeloa. Insustancial, apocado, -a. Orren anaia mengenillo samar bat zuan da fraille sartu zuan Arantzazun, gerria akabau zanian. Ik. méngel.
mengor, mengórra. izena. Irendutako oilaskoei mengorra konsumitzen zaiela eta guztiz nagitzen direla dio Ben.k. Ez dakigu zer izan daitekeen. Elkonian euan andria, oillaskuak kapatzen zittuana. Gero arek pa, mengorra konsumidu eitte jakue, ta, jateko baiño nagixao. Ben. komentario 1
menpeko. Ik. béndeko.
menperau. Ik. bendérau.
menpian. Ik. béndian.
mentatzéke, mentatzekía. (c). adjektiboa. Mentatu gabea. Baso-sagarrak mentatzekiak die. Sin. eztitzéke.
mentáu. (b). du aditza. Txertatu, eztitu.   Injertar, realizar un injerto en un frutal. Gure aitta-zanak bazekixen fruta arbolak mentatzen. komentario 1 Sin. eztittu. mentatzéke, mentatzekía. (c). adjektiboa. Mentatu gabea. Baso-sagarrak mentatzekiak die. Sin. eztitzéke.
mentuak
© Ezezaguna
méntu, méntua. (b). izena. Txertagaia, mentatzeko balio duen lakatza.   Ramita de frutal que se injerta en otro. Sagar-mentuak ekarrittut Narbaizatik.
ménusa, ménusia. (d). adjektiboa. Kalitate gutxikoa.   De poca calidad. Sagar asko batu dou aurten, baiña menusa samarra./ Landua (kotxe landoo-a) berriz, bueeno, landua dana tapautakua, atiakin, eta eskillaran bera jatxi biar, eskillara bat pasau ein biar, beintzat bera jeisteko. Aura dotoria zan. Sestia, menustxuaua. Sot. (AA BergEus, 334. o.). Lehen oso erabilia, baina orain ia galdua. Etim.: latineko "minus", agian. Ik. menústu, kótxe.
menústu. (d). da aditza. Eskastu.   Perder la calidad, venir a menos. Menustu dok pa eskastu eitten danian. Edozer gauza, erropia, personia, pareta bat, ero edozer gauza. Eskastu. Klem. Ik. ménusa.
mérenge, mérengia. (d). adjektiboa. Mengela.   Insustancial, apocado, -a. Konde zarran semia, ate-krixketia paiñeluakin eldu iñok kontatoik euki ezteixen-da, olako merenge bat zuan. Don. komentario 1
merézi izan. (a). aditza. MEREZIDU (?). Merecer. Ik merezittuk bizkarrekuak. Lehen aldian, "eztau merezidu" eta horrelakoak ere entzuten dira, nahiz eta ez dakidan bide zuzenekoak diren: Askok preguntetan juztien: umiek ikastolara eruatie merezidu jok? (AA ArrasEus, 194. o.).
merézimentu, merézimentua. (c). izena. Merecimiento. Ze merezimentu ein dozu zuk olako erregaluak jasotzeko.
meríenda, meríendia. (a). izena. Merienda. meríendetan. (c). adberbioa. En la merienda, merendando. Meriendetan dare segalarixak./ Meriendetan bi bokadillo jaittu.
merillu. Ik. míllu.