Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
kónpra, kónpria. (a). izena. Compra. Ik. erósketa.
konpradóre, konpradoría. (b). izena. Comprador. Etxia saltzeko dauke baiña itxuria etxakue konpradoreik agertzen. Ik. erostéille, merketári.
konprendídu. (a). du aditza. Comprender. Ari be konprendidu ein bia jako.
konprómiso, konprómisua. (a). izena. Compromiso.
konsegídu. (a). du aditza. Conseguir. Ik. eskurátu, zuzendu.
konsékuentzia, konsékuentzia. (a). izena. Consecuencia. Zelako konsekuentziak ekarri zittuan gerriak. Sin. óndoren.
kónserba, kónserbia. (a). izena. Konserbatutako jakia.   Conserva. Dana konserbia besteik ezkiñuan jaten.
konsérbau. (a). da-du aditza. Conservar-se.
konsólau. (a). da-du aditza. Consolar-se.
konsúelo, konsúelua. (a). izena. Consuelo.
kontáu. (a). du aditza. Contar. komentario 1 kontáu eziñála. (c). esapidea. Kontatu ahal izateko baino gehiago. Ferixan ardi asko zeuan, da txala, berriz, kontau eziñala.
konténtau. (c). da-du aditza. Contentar(se). Gaurko umiak eztie errez kontentatzen. Janari batzuek, gaztaiak adibidez, lehorra eta gozoa bada, erraz kontentatzen dutela esaten da, apurtxo batek gustora uzten duela. Elusuko gaztai onek utsa zatikin kontentatzen dau.
kontéstau. 1. kontéstau. (a). du aditza. Erantzun.   Contestar, responder. Preguntau dostanian eztok jakin ze kontestau. Ik. erantzun. 2. kontéstau. (b). dio aditza. Haur edo gaztetxo batek, jeneralean, guraso edo nagusi bati modu txarrez erantzun edo kontra egin.   Dar malas contestaciones o discutir un menor con sus padres u otras personas mayores. Esandakua eizu ta ezidazu neri kontestau!/ Orrek eztakizu zela kontestatzen jaon bere aittai.
kontestazíño. izena. 1. kontestaziño, kontestaziñúa. (a). izena. Erantzuna.   Respuesta. Lana eskatu dau baiña datorren urterarte eztotse emongo kontestaziñua. Ik. erantzun. 2. kontestaziño, kontestaziñúa. (b). izena. Erantzun txarra; gazteek nagusiei emandakoa, batik bat.   Mala contestación, de jóvenes a mayores, sobre todo. Baiña gure neskatilla txepel orrek zelako kontestaziñuak emuteittuala./ Aittajunai ezixozu geixao emon kontestaziñoik. Ik. kontéstau.
kontéstona, kontéstonia. (c). adjektiboa. Contestona. Elena oso kontestonia zuan txikittan.
kontínuo. (c). adberbioa. Continuamente. Beeko sua ta, gendatzian baldekara bat ur beti kontinuo.Ben. askotan. Beti kontinuo, askotan.
kóntra. 1. kontra, konpria. (a). posposizioa. Aurka.   Contra. Enago zure kontra. komentario 1 kóntra eiñ. (b). Llevar la contraria, enfrentarse verbalmente. Arek kontra eittearren baitta bere buruai be. komentario 1 2. kontra. (b). posposizioa. KONTRAN. Ondoan, elkar ikutzen.   Pegado a, al lado de. Eskolian kontra dago frontoia./ Alkarren kontran dare elizia ta putetxia. 3. kontra. (b). posposizioa. KÓNTRARA. Apoyado. Pastoriei tta esaten jau ori: “Makillian kontra zerien dago ori tta, pentsatzen egongo da. Makillian kontrara dago ori. Don. ZEREN kontra edo kontrara. 4. kóntra, kóntria. (c). izena. La contraria. Nik zurixa esan ezkero ik beltza. Beti kontria./ Arena kontria eruatia dok, igual jotsak zeiñi. KONTRIA ERUAN, batik bat. 5. kóntra, kóntria. (c). izena. Haragia kontrara ebagita.   Carne cortada a la contra. Gaur kontria emon dotsut. kóntrara ebági. (c). esapidea. Eraz kontra ebaki haragia edo zura. Emoidazu tajada batzuk kontrara ebaitta. Sin. kontrabéta ebagi. Ant. bétara ebági, erara ebagi. 6. kóntra, kóntria. (d). izena. Harotz lanean, garlopari eta zepiluari kutxilaren kontra jartzen zaion burdinazko xafla, erremintak bien artean utzitako tartea baino gehiago jan ez dezan.
kontraari, kontraaríxa. (c). izena. Haria okertzen zaion egurrari "kontraarixa" duela esaten zaio. Orri esaten jako kontraarixa. Zerriak ebaitzen dau zuzen, eta egurra okerra bada, arixak ebai eitte jako ari, an etaatzen dan olai, ta orduan aura berez jausteko moruan jartzen da. Fibrak ebai eitte jako eta. Benito.
kontrabandísta, kontrabandistía. (b). izena. Contrabandista. Ik. estrapelísta.
kontrábando, kontrábandua. (a). izena. Contrabando. Gaztetan kontrabanduan ibilittakua ei da Pedro. Uste juat kontrabandoko nobixan bat daukala Eibar aldian. "Estrapelo" eta "kontrabando" sinonimoak dira askorentzat. KONTRABANDOKUA dela esaten zaio kontrabandoan erositakoari, eta baita ezkutuko, isileko asuntuari: Uste juat kontrabandoko nobixan bat daukala Eibar aldian. Ik. estrápelo.