Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
kanpanilla bedar
kantéra
© Jaione Isazelaia
kanpanilla bedar. Ik. kanpai bédar.
kanpántorre, kanpántorria. (b). izena. Campanario. Kanpantorrian apixia dauke txorixak.
kánpazo, kánpazua. (b). izena. Capazo. Kanpazua bete perretxiko topau dau.
kánpo. 1. kánpo, kánpua. (b). izena. El campo. Guazen siestara, kanpua irabazten jaok eta./ Aurtengua urte ona kanpuandako. Goiko testuinguruetan, gehienbat. Laborantza-lurra, landaretza... zentzuan. Baina gaztelerazko "la ciudad y el campo" bereizketarako ez da erabili ohi. 2. kánpo, kánpua. (a). izena. Lo exterior, fuera. Neguan kanpua baiño barrua obe./ Euskal Herrittik kanpora bizi da./ Kanpuan otz eitten dau. Lekuzkoetan, batik bat. Ik. kánpora!.
kanpó-fúbol, kanpó-fúbola. (b). izena. FUBÓL-KÁNPO. Campo de fútbol. Lenao Altos Hornosen be bazan kanpo-fubola. FUB
kanpókalde, kanpókaldia. (b). La parte exterior de algo. Etxian kanpokaldia ainbestian be badago, baiña barrukaldia zisko eindda. Ant. barrukalde.
kanpolarrósa, kanpolarrosía. (b). adjektiboa. Etxean kakatsua eta kanpoan atsegina dena.   Desagradable en casa, simpático, -a fuera. Andra koittaua etxian da bera berriz jaun, ortik ziar. Kanpolarrosa majua don ori. Kanpolarrosa, etxe-kakatsu. (c). esaera. Etxe-kakatsu hitza esaera honetan bakarrik entzun dugu. Esanahi bereko esaerak: Kanpolarrosa, etxe kardo./ Kanpolarrosa, etxe otso./ Kanpuan uso, etxian otso (Lar Antz).
kánpora!. 1. kánpora!. (a). interjekzioa. Fuera! Kanpora emendik! Bixkor! Sin. fuera!. 2. kánpora. (b). posposizioa. Aparte de, por lo demás. Zakar samarra da; ortik kanpora oso mutill ona. -TIK kanpora. "Ortik kanpora", ia bakarrik. Sin. fuera.
kanpósantu, kanpósantua. (a). izena. KÁNPASANTU. Cementerio. Hilarik kánpAsantu dio. Bertan dare elizia, kánpasantua ta dana Mendiolan. anka bat kanposantuan izan. (b). esapidea. Hilzorian egon.
kánpotar, kánpotarra. (b). izena. Forastero. Kanpotar asko etorri zan lan billa.
kánta. 1. kanta, kantia, -ak. (d). izena. Kantua. Lehengoek asko erabilia.   Canción. Gure amandriak kanta asko zekixen. —Kantazar esaten zan? —Zarrak ero barrixak, baiña kantak beintzet. Klem./ Zeaittik eze Txirritak etara zittuan fueruen e, arek galdu zittueneko kantak eta. Hil. Pluralean batik bat. Kantazar ere ezaguna da, baina badirudi ez zela oso erabilia. Orain kantu entzuten da ia bakarrik. 2. kanta, kantía. (c). izena. Leloa, asko errepikatzen den jardun gogaikarria.   Estribillo, discurso repetitivo y aburrido. Demokrazia ta demokrazia, aspertuta najak beti kanta berdiñakin./ Bere kuittak eta bere errosaixuak, arek beste kantaik eztauka. Kantia, mugatu singularra, gutxi erabilia.
© Jaione Isazelaia
kántal, kantála. (d). izena. Etxe edo kale ertza, izkina.   Arista de casa o calle. Etxe-kantal entzuten da ia beti, baina kantal soilik ere bai. komentario 1 Ik. etxekántal.
kantapápel, kantapapéla. (d). izena. Bersos y canciones impresos en un hoja que se vendían en las ferias hasta la última guerra. Nik sasoi baten e, kantapapéla gaur erosi plazan da illebete orduko dana, jota zeto, buruz. Hil. Azen.: kantá-pápel ere bai. komentario 1 Sin. bersó-pápel.
kantapápel-saltzáile, kantapápel-saltzaillía. (d). izena. Kantapaperak ferietan-eta saltzen zituena. Kantapapel-saltzailliak orduan egoten zien plazetan. Hil.
kantári. (Eibar) KANTULARI (EIB.). 1. kantari, kantaríxa. (c). izena. Abeslaria.   Cantante. Kantari ona da Mikel Laboa. Kántante, -ia da esanagoa. 2. kantari. (c). adberbioa. Kantatzen.   Cantando. Goizian goizetik kantari ikusikozu.
kantáu. (a). du aditza. Abestu.   Cantar.
kantázar, kantázarra. (d). izena. Antzinako kantua. Ik. kanta.