Adjektiboak

inútill, inutílla. (c). adjektiboa. Inútil (pertsonez). Zela izan leike personia ain inutilla./ Inutill utsa da.
1. inúzente, inúzentia. (b). adjektiboa. IÑUZENTE. Bobo, -a, idiota. Tontoarro inuzente bat da, besteik ez./ Auraxe dok personia iñuzentia.
2. inúzente, inúzentia. (d). izena. Atzeratua. (ez du zentzu iraingarririk).   Retrasado mental; también, subnormal, mongólico. Alabaik gaztena inuzentia dauka./ Leno mongolikuai tta inuzentiak esate jakuen./ Gure inguruko baserri-etxe baten seme inuzentetxo bat euken. Nausituaz bere senera etorriko zalakotzat euazen bere gurasuak. (SM Ezten). Gaur mokolo-k ez du zentzu hau, baina baliteke noizbait izana izatea. Ik. mokólo, -a.
ipúrbeltz, ipúrbeltza. (c). adjektiboa. Ipurdia beltza duena.   De culo negro. Uso bat ipurzurixa dok eta bestia ipurbeltza. Sin. Zozuak beliai ipurbeltz.
ipurgarbitzáille, ipurgarbitzaillía. (c). adjektiboa. Adulador, -a, pelota. Kanpuan planta asko eitte jok, baiña bajakixau taillerrian zelako ipurgarbitzaillia dan. Ik. ipurdía garbíttu.
ipúrloka, ipúrlokia. (d). adjektiboa. Geldi egon ezin den pertsona. Ik. ipúrtariñ.
ipúrnarras, ipúrnarrasa. (c). adjektiboa. De culo bajo. Tratándose tanto de personas como de animales; o cosas, como de un coche, por ejemplo. Oillo ipurnarras ori il biou saldia eitteko./ Kotxe politta pentsau jata, ipurnarras samarra izatia eze.
ipúrrigar, ipúrrigarra. (d). adjektiboa. Ipurdi igarra, estua, duena.   De culo enjuto.
ipúrtarro, ipúrtarrua. (d). adjektiboa. Ipurdi tentea duena.
ipúrtaundi, ipúrtaundixa. (b). adjektiboa. Ipurdi handikoa.   De culo grande. Mutill ipurtaundi batekin zoian.
1. ipúrterre, ipúrterria. (b). adjektiboa. Tomate erreusei esaten zaie.   Dícese de los tomates defectuosos. Tomate asko dago, baiña geixenak ipurterriak.
© Josu Okina
2. ipúrterre, ipúrterria. (c). adjektiboa. Zazpikia, jenio zitalekoa.   Dícese de las personas cascarrabias, de mal genio. Zittalaua ta ipurterriaua da eztakitt ze baiño. Ik. zázpiki.
ipúrtoker, ipúrtokerra. (c). adjektiboa. Ipurdia okerra duen pertsona edo animalia.   De culo torcido. Batzuk izateittuk personak ipurtokerrak; bat bazuan Markiko kriaua; oker okerra jeukan ipurdia. Xixili jak ointxe puxkat ipurtokertuta. Klem.
2. irákiñ, irákiña. (c). adjektiboa. Irakindakoa.   Hervido. Ur irakiña bota zotsen burutik bera.
3. irákiñ, irákiña. (c). adjektiboa. Dícese de los huevos pasados por agua. Bi arrautza irakiñ jaittu.
3. iritzi, iritzíxa. (d). adjektiboa. Vano, -a, creído, -a. Zenbat eta ezjakiñauak eta orduan da iritzixauak izateittuk jeneralian. Mugatuan, batez ere. Sin. buruirítzi.
2. irúkotx, irúkotxa. (c). adjektiboa. Hiru atal edo parte berdin dituena.   Triple, compuesto de tres partes. Baserri ori irukotxa da (hiru etxebizitza dituelako). Aurrekoaren Ald. eta azentu gorabehera berdinak. Ik. bíkotx.
2. itxi, itxixa. adjektiboa. De caracter cerrado. Gaztetan oso itxixa ziñan. Ik. zerráu.
1. itxúrabako, itxúrabakua. (c). adjektiboa. Itxura eskasa duena.   De mal aspecto, mala pinta. Bi itxurabako zeren auto-stop eitten./ Asto itxurabareko bat erosi juan ferixan. Ileluze eta horrelakoei ere esan ohi diete zenbaitek.
2. itxúrabako, itxúrabakua. (c). adjektiboa. Absurdo, -a, disparatado, -a, increíble. Sagarrak eskubariakin batu? Gauza itxurabakuaorik orraittio.../ Itxurabakua zan bazkaixagatik kobrau zoskuena.

Nahi izanez gero, bilatu berriro.