Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
ukolondo
uméske
uméske. (b). adberbioa. Susara.   En celo el ganado vacuno. Beixa umeske daukagu. Sin. ixko eske. uméske jarri. (b). UMÉSKE EGON. Umesketu. Encelarse la vaca. Laster jarriko da umeske pinttia. Sin. umeskétu. Ik. arkéra, ígel egon, xípu, altan egon.
umeskétu. (c). da aditza. Susara jarri behia.   Encelarse el ganado vacuno. Urrengo umesketzen danian txarolesa bota bia jako. Sin. uméske jarri.
umeterixia
© EUA, Indalecio Ojanguren
umeteríxa. 1. umeterixa, umeterixía. (c). izena. Ume mordoa.   Montón de niños. Bostak aldian sekulako umeterixia izaten da ikastola aurrian. 2. umeterixa, umeterixía. (d). izena. Umeak, haurrak, orokorrean. Umeterixia ziero lelotuta dago telebisiñuakin.
umétoki, umétokixa. (b). izena. Matriz. Beixa kendu ein bia dabe, umetokixan zeoze dauka itxuria ta./ Matriza betenaixuak-eta esaten dau, sartu eskua ta, ibiltzen da ta, “oker dauka, matriza dauka biurtuta”. Baiña guk umetokixa esaten dou geuk. Don. Abereenari, batik bat. Pertsonarenari matriza deitzen zaio normalean. Ik. natúra, txuringa. umetokixa bota. aditza. "Salirse el útero tras el parto, generalmente en las vacas." (SB Eibetno).