Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
úbeta
ugéz-álaba
ugéz-álaba, ugéz-álabia. (d). izena. Hija adoptiva. Sin. alába ordéko. Ik. ugéz-áitta.
ugéz-áma, ugéz-áma. (d). izena. Madrastra. Sin. ama-órde. Ik. ugéz-áitta.
ugéz-ánai, ugéz-ánaia. (d). izena. Anai-ordea.   Hermano adoptivo.
ugéz-árreba, ugéz-árrebia. (d). izena. Arreba-ordea.   Hermana adoptiva.
ugéz-séme, ugéz-sémia. (d). izena. Hijo adoptivo.
ugéz-ume, ugéz-umia. (d). izena. Hijo/a adoptivo/a.
újentu, újentua. (c). izena. UNJENTU. Ukendua.   Ungüento, pomada. Etorri zaitte gurera, ujentu on bat daukat erriandako./ Unjentu au emuteko esan dost medikuak. Gaur pomada entzuten da, baina gure mutikotan ez.
Ujolde, . (a). toponimoa. (Elosu) UJELDE . Elosuko auzounea.
úju eiñ. (d). du aditza. Oihu egin. Gabaz uju eitten daben orri esaten jotsau gau-txorixa. Don. Gau-txorien oihuez entzun dugu bakarrik.
uká-perte. (d). UKÁ-PUERTE. Ijitoek zuten ohizko defentsa dena ukatzea zen. Antzinako ijito-kontu ezagunean aitak preso daramaten semeari Uka-perte (uka fuerte) duela izena oihukatzen dio; dena uka zezala esateko modu zuhurra.   En un cuento popular de gitanos el padre grita a su hijo detenido que diga llamarse "Uka-perte", sugeriendole así que lo niegue todo. Uka-perte, uka-perte dek ire izena! Uka-perte zala bere izena aittak esate jotsan semiai. Ukatzeko esan nai jotsan, baiña ezin esan ori direktamente ta. Ingo juan lapurretan bat ero zeoze, ta guardazibillak eruango juen da. Ukaperte dek ire izena, uka-perte mutiill! Klem. Tor. Etxebarriaren lexikoian ere badator honen aipamena: Uka, Jose, uka, eta egon zu orretan! Eta: Uko, Jose, uko, kastia bazara! (Etxba Eib).