Hiztegia
púro, -u, púrua. (a). izena. ZIGARRO PURU, -O. Erretzeko zigarro-puroa. Puro. Adinekoek ZIGARRO-PURU.
púrra!. 1. purra!. (b). interjekzioa. Voz con la que se llama a las gallinas. Oilluei artalia emon bia jakuenian, purra!, purra!, eiñaz diar eitte jakue. Ant. úxa!. 2. purra. izena. Oiloa, haur hizkeran.
púrrut. (c). onomatopeia. Puzkerraren onomatopeia. Egun guztia zabitz purrut eta purrut. Ik. parrát!.
purrutéro, purruterúa. (b). adjektiboa. (haur hizkera.) Puzkartia, haurren artean gehienbat. Pedorrero, -a; entre niños, mayormente. Kakaiñero!, purrutero! joan emendik! Ik. puzkárrontzi, puzkárti.
purúan. (b). posposizioa. PURUZ. Buruan, poderioz. A base de, a fuerza de. Ibilixan puruan zeoze ikasiko zeban./ Urtian puruan diru puxkat aurreratu dau./ Asmauko jonat gau guztian puruan ze esan bioten. Eli./ Jardunan puruz ikasi dau pelotan. ZEREN PURUAN edo PURUZ. Asko erabilia. Aditz partizipio deklinatuaren atzean gehienetan.
púsillo. 1. púsillo, púsillua. (c). izena. Ampolla producida por quemadura, principalmente. Olixo erria jausitta eskugaiña pusilloz beteta dauka.
Lanagatik eskuetan sortzen diren anpollei edo oinetakoek ateratzen dituztenei baba, ez pusillo. komentario 1 2. púsillo, púsillua. (c). izena. Euriak inoiz putzuetan ateratzen dituen puxikak. Globitos que produce a veces la lluvia en los pozos. Intxaurrak lakotxe pusilluak etaratzen jittuk zaparrariak.
pusillótu. (c). zaio aditza. Pusiloz bete. Llenarse de pústulas. Olixo erria jausi jatan eta esku-gaiña ziero pusillotuta daukat.
pusk-. Horrela hasten diren berbak puxk-. ahoskatzen ditu jende gehienak, baina ez guztiak. Gauza bera gertatzen da pisk- (pixk-)hasten direnekin Ik. puxká bat.
púta. 1. puta, putía. (b). izena. Puta, prostituta.
Putia, piñu-momorrua eta guardazibilla ez ei da sekula faltako. (c). esaera. Esaera ez oso zaharra.
putátan. (c). adberbioa. En putas. Gogorra zuan aura putatan.
Ik. putáta. putatára joan. (c). esapidea. Ir de putas. Bein joan giñuztan Bilbora putatara, eta... 2. puta, putía. (b). adjektiboa. (lagunartekoa.) Gizonez, maltzurra, tranposoa, adar-jotzailea. Oreja oso putia dok pelotan./ I aiz putia, i. Jakiñian etxakola gustatzen oillaskoik eta oixe ipiñi.
3. puta, putía. (c). adjektiboa. Zaila, alua. Aldapa putia jaok Elgetara./ Lan putia dok teillatukua.
puta bédar, puta bedárra. (d). izena. . PUTA LORA. Ezin izan dugu atera ez izen zientifikoa ez erdarazkoa. Lehenengo irteten direnak omen dira, San Jose lorak baino lehenago. Erreka bazterretan eta ura ugari dagoen tokietan egiten dira normalean. Kukufrakaren antz handia du oso, baina poltsa moduko hori handiagoa du puta bedarrak.
putá-fándango, putá-fándangua. (d). izena. Gaizki antolatutako gauzaren batez entzun izan dugu. Lo hemos oído decir por algún desastre de organización. Au dok puta-fandangua! Bidegintzara etorri tta bati atxurra falta, bestia kaleko zapatekin...
putakeríxa, putakerixía. (b). izena. (arrunkeria.) Putada, faena. Sandios, kotxe onek bajaukak putakerixan bat./ Kontuz ibilli ari orrekin, putakerixan bat eingosk eta.
pútar, pútarra. (d). izena. Puto, cabrón. I aiz putarra, i. Gizon artean, norbait kalifikatzeko ia bakarrik, eta doinu ia "kariñosoan". Ik. erbí-árra izan.
putaséme, putasemía. (b). adjektiboa. (haur hizkera.) Hijo puta, mala persona. Putaseme orrek anai-arreba guztiak arruinauta laga jittuk.
putáta, putatía. (c). izena. Putekin harremanak izatea. Ari be majo gustatzen jakok putatia./ Putatiai lagata jaok aspaldixan.