Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
pólaiña
porlan
© Aitor Usobiaga
pólaiña, pólaiñak. (c). izena. Edurretan edo lokatzetan ibiltzeko oinetakoen gainetik ipini ohi diren estalkiak.   Polainas. Edurretan ibiltzeko jantzizu polaiñak. bai tokáu be astuái pólaiñak. esapidea. BAI TOKÁU BE ASTUÁI KÓNFITTAK. Dagokiona baino jazkera dotoreagoa eramateagatik edo halako gauzengatik norbaitez adar-soinuan esan ohi den esapidea. pólaiñak jaso. (c). esapidea. (adierazkorra.) Hankak jaso, ospa egin. Ik. ankak jaso.
polea, poleia. (b). izena. Polea. Ik. txirrika.
políki. (Leintz) POLÍTTO (UB.-ANG, LEIN.). 1. poliki. (a). adberbioa. POLÍTTO (UB.-ANG, LEIN.). Despacio. Poliki-poliki ibiltzen da. Ik. astíro, sosíuz, mantso. 2. poliki. (c). adberbioa. POLÍTTO (UB.-ANG, LEIN.). Ondo samar.   Bastante bien, lindamente. Aura poliki bizi da jubilau zanetik./ Txopekuan poliki emuten dabe jaten./ Gurian politto ikusten da euskal telebista.
pólitt. 1. politt, polítta. (a). adjektiboa. Bonito, -a. Zelako bizikleta politta. 2. politt, polítta. (a). adjektiboa. (adierazkorra.) Ederra, handi samarra.   Hermoso, -a, bueno, -a. Zartara politta artu najuan ate-markuan kontra./ Mozkor politta jauken arek pe./ Bei politta erosi jok Pellok. ardao politta. (c). esapidea. Ardo ona, bikaina izan gabe. Leenguan ekarri giñuan Laguardiatik ardaua politta. polítta pasáu. (b). esapidea. Menuda la que (nos, les...) ha sucedido. Politta pasau jakun Portugalen.
polizía, polizía. (a). izena. Policía.
polizía-txakur, polizía-txakúrra. (b). izena. Perro policía.
pol-pol. 1. Pol-pol. (b). toponimoa. Irukurutzeta mendiaren azpiko iturria. Pol-poletik artzen die Bergako urak. 2. pol-pol. onomatopeia. "Manar el agua de una fuente o manantial." (SB Eibetno). 3. pol-pol. onomatopeia. "Cocer los alimentos, hervir. Ik. bro-bro" (SB Eibetno). Ik. bro-bro.
póltsa, poltsía. (a). izena. Bolsa. Ik. bótilla bero.
poltsa-ximur, poltsa-ximurre. adjektiboa. (Leintz) Zekena.   Roñoso. (Aran Gatz). Ik. síku.
póltsiko, póltsikua. (a). izena. BOLTSIKO . Bolsillo.
póltsikorako, póltsikorakua. (c). izena. Dinero de bolsillo. Aittan taillerrian ordu batzuk sartuaz etaratzen dau poltsikorakua./ Zenbaitt gaztek illian amar milla pezeta biaittu poltsikorako. Ik. eskúarterako.
ponderau. izena. (Leintz) Goraipatu. Sin. abónau.
ponpolóte, ponpolotía. (d). adjektiboa. Perretxiko edo lore oraindik zabaldu gabeez esan ohi da, baita aurpegi borobileko pertsonez ere.   Se dice de las setas o flores que no han abierto todavía, y también de las personas de cara redonda. Personia be ponpolotia, ola musu biribila ero danian; baiña gero larrosak pe ponpolotiak oinddio batuak darenian; perretxikuak pe bai ponpolotiak. Klem.
ponpot, ponpota. adjektiboa. (Antzuola) PANPOT. "Gazte mardula, fofoa. Neska gazte ponpota edarra dao aura." (Lar Antz). Ik. pánpot.
popatik artzera. (b). esapidea. Pikutara, atzetik hartzera. Joan ari popatik artzera./ Popatik artzera bialdu giñuan.
popo. izena. (haur hizkera.) PAU-PAU (EIB.). Autoa.