Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
katxarrero
kedárra
katxarrero, katxarrerua. izena. "Baserriz baserri edo herriko zenbait puntutan lapikoak, guardasolak eta konpontzen zituena." (Lar Antz). Bergara eta Elgeta aldean paraguero esaten zaio. Sin. paraguéro.
kátxarro. 1. kátxarro, kátxarrua. (b). izena. Trastea, tresna.   Traste, aparato. Patata zuritzeko katxarro bat erosi dot./ Ze da poltsan daukazun katxarrua? kátxarro bat éindda égon. esapidea. KATXÁRROZAR BAT ÉINDDA ÉGON. Destartalatuta egon. Zure kotxia katxarro bat eindda dago. 2. kátxarro, kátxarrua. (c). izena. Lurrezko ontzia.   Cacharro, recipiente de arcilla. Aintxinan etxeik etxe ibiltzen zien katxarruak saltzen. 3. kátxarro, kátxarrua. (c). Mutil, eta batik bat neska-ren atzetik jarrita, ederra, bikaina.   Tras mutil y, sobre todo, neska, hermoso, -a. Aura zuan neska-katxarrua, aura./ Baiña ik ze ein bion mutil-katxarro orrekin.
kátxarro-saltzáille, kátxarro-saltzaillía. (d). izena. Etxez etxe asto edo mandoaz buztinezko ontziak saltzen dituena.   Cacharrero, vendedor de objetos de alfarería. Oiñ ezta ikusten katxarro saltzailleik. Azen.: katxárro-saltzáille ere bai.
katxárrozar. 1. katxárrozar, katxárrozarra. (b). izena. Handia, itzela.   Enorme. MAN kamioiak kriston katxarrozarrak dittun. 2. katxarrozar. Ik. kátxarro.
kátxo, kátxua. (b). adjektiboa. (Oñati) Ezkertia.   Zurdo.
kaudel, kaudela. (d). izena. (Oñati) Ganora. Eztako ezertarako kaudelik./ Ori, kaudelbaia galanta!
káusk!. (c). onomatopeia. (adierazkorra.) KOSK, KLAUSK . Onomatopeya que indica acción de morder. Zuen txakurrak kausk ein ddost ipurdittik./ Txakurrak, gutxien uste danian, kausk./ Gure aatiak txitxaria ikusi orduko klausk eta barrura.
© Gorka Ortega
kauskára, kauskaría. (c). izena. (adierazkorra.) KOSKÁRA, KLAUSKARA. Mordisco. Ze sagar da? Emongostazu kauskara bat?/ Klauskara dezentia ein ddotsa zuen Pitxirriok. Ik. ainkára.
káutetan. (d). KAUTAN. Nere, bere... artean.   Para mis, sus... adentros. Nik neure kautetan oinddio, onek ze nai ete jok. Enotsan antzik emoten. NEURE, BERE... KAUTETAN
kaxa, kaxia. (b). izena. (Eibar) "Culata de arma, corta o larga. Kaxak eitteko intxaurra. Intxaurrak besterik ez dau balio." (SB Eibetno).
kaxagiñ, kaxagiña. (b). izena. (Eibar) "Eskupeta-kaxak (kulatak) egiten dituena." Txirixo-kalian bizi ei zan Batista kojua, Eibarren kaxagiñik onenetarikua. (SM Zirik)
kaxk. Ik. kask.
kaxkagorri, kaxkagorrixa. (c). adjektiboa. (Leintz) Ilegorria.
káza, kázia. (a). izena. Ehizea.   Caza. Aurki zabaltzen da kazia. KÁZAN, KÁZATIK, KÁZARA. Ehizean, ehizetik, ehizera. Kazan ein giñuan egun guztia./ Kazan dabill aitta./ Kazatik etorri zien atzo./ Kazara doiaz Riojara. kázan, kázatik, kázara. (b). adberbioa. KÁZATIK. KÁZAN, KÁZATIK, KÁZARA. (b). adb. Ehizean, ehizetik, ehizera.  Kazan ein giñuan egun guztia./ Kazan dabill aitta./ Kazatik etorri zien atzo./ Kazara doiaz Riojara. Ik. eitzari.
kazári, kazaríxa. (b). izena. Ehiztaria.   Cazador. Ik. eitzari.
kaza-txákur, kaza-txakúrra. (c). izena. Ehize-txakurra.   Perro de caza. Kaza-txakur onak asko balio dau.
kázo. 1. kázo, kázua. (a). izena. Esnea berotzeko etab. erabiltzen den ontzia.   Cazo. 2. kázo, kázua. (a). izena. Burruntzalia.   Cazo, cucharón.
kazúela, kazúelia. (a). izena. Cazuela.
ke, kéia. (a). izena. KEE. Humo. Pub-etan zenbat eta ke eta zarata aundixaua, orduan da jente geixao. /e/ luze samarra, ia kee. Ik. keétu. Sua daon lekuan, keia. esaera. KEIA DABILLEN LEKUAN SUA GERTU. "Gazteleraz: 'cuando el río suena agua lleva'." (Lar Antz). keia emon. Ik. keétu. keiana eiñ. (c). esapidea. Joan, eta etorri ez. Arek pe keiana ein ddau, ogi billa joan, eta irurak eta arrastoik pez.
keda. Ik. kera.