Hiztegia
1. galera. 1. galera, galería. (c). izena. Pérdida. Naparruako baserrittarrak galera aundixak eukittue txingorra ta arrixakin.
2. galera, galería. (c). izena. Jenero batean aprobetxagarria ez den partea. Harakintzan, adibidez, saltzekoak ez diren parteak: larrua, tripak, seboa, etab.; fruituetan, ustelak, nanoak... Lo no aprovechable de un género. Txal ederra da, baiña galera asko dauka./ Eneban uste aurten patatiak ainbeste galera eukiko zebanik.
2. gálera, gáleria. (d). izena. Bi ardatzeko gurdia. Hemen ez omen da asko ezagutu. Izena orrek galeria. Bi ardatzekuak dienian, ba ikusten dalako Araban eta zerian ba, joño, galeria eruan juek, galerakaa bat. Bitorixara ferixara etortzen zittuztan patatiakin da irixekin; galeran ekartzen juen. Baiña emen bertan geuk ibilli galeraik e... Algadoneran zuan bat algadoi-balak erabiltzeko-ta. Don.
komentario 1
galeríxa, galerixía. (d). izena. Minazuloko beso bakoitza. Galería de una mina. Ieltsuan be galerixak jeztan, ara-ta, ona-ta, bestera-ta. Don.
Ik. mina-zúlo.
galikara, galikarak. izena. (Eibar) GALIKUAK. "Gaitz benereoa, purgazioak. Chancro blando." Arek izan zittuan galikuak, arek! (AAG Eibes). Arek izan zittuan galikuak, arek!
galóndo, galondúa. (c). izena. Garia egon berri den soroa. La pieza en la que acaba de haber un sembrado de trigo. Udazkenian galonduan arbixa ereitten zuan.
galopan. adberbioa. (Eibar) Al galope. Entzun da galopan etorri da, bertan bera dana lagata. (AAG Eibes)
galtzáiru, galtzairúa. (b). izena. Altzairua. Acero. Galtzairuzko sukaldia jarri dabe.
Gogortasunaren irudia ere bada: Galtzairua baiño buru gogorraua dauka.
galtzairútu. (d). aditza. Altzairatu. Errementaritzan, burdinazko tresna bati altzairua erantsi, erresistentzia gehiago eduki dezan. Acerar. Geo galtzairutu ta bai itte zittuan aizkorak, galtzairua ipini, baiña azkoraik ez. Eus./ Atxurra galtzairuttu itte zan, bai, gastau itte zien ba, ta puntan azerua biar, a ifini, da arekin atxurra atzera berrixa. Inaz.
galtzára, galtzaría. (c). izena. Galtzada. Harri-laukiak elkarren ondoan jarriz eginiko bide-zorua. Pavés, calzada. Kaleko galtzara politt guztiak tapauta dare. Sin. arribide.
galtzétorratz, galtzétorratza. (d). izena. GALTZATORRATZ. Artilearekin galtzak eta halakoak egiteko orratz handia. Aguja de hacer calceta. Puntua egiteko orratz normalei ere hala esaten dio askok.
gáltzu, galtzúa. (d). izena. Garia ebaki ondoren gelditzen diren gari ipurdiak. Rastrojo de trigo. Galtzua; len ariakin batu eitten zuan illaretara, eta gero erre ero azpittarako be ekartzen zuan. Klem./ Araba aldian udazkenian su emoten dotse galtzuai. Singularrean beti.
