Hiztegia
erpíltsu, erpiltsúa. (b). adjektiboa. Erpil askoko soroagatik esan ohi da. Patata-soua oso erpiltsua dago.
erráilla. ERRAILL. "-a" berezkorik gabe, ere bai. 1. errailla, erraillía. (d). izena. ERRAILL. Reja de madera, por ejemplo los de un balcón, los que componen la rueda de un "burdi-bolante", etc. 2. errailla, erraillía. (d). izena. Rail de tren. 3. errailla, erraillía. (d). izena. Burkama osatzen duten zurezko zeharkakoak. Travesaños de madera que forman la cama del carro uniendo la pértiga con los laterales. Albo bixak arasak; beste onek, trabesekuak, erraillak. Don. Sin. burterráilla.
erráilladun, erráilladuna. (d). izena. Errailak dituena. Errailladun errubera aundixak zeuzkan burdi-bolantiak.
errail-tápa, erráil-tapía. (b). izena. Gurdi errailen gainean jartzen diren tapak, gurdian alea, zerrautsa eta horrelakoak kargatzen direnean lurrera jausi ez daitezen.
erráiñ, erráiña. (c). izena. ERRÉIÑ, ERRAN (LEIN.). Nuera. Bakaziñotara joan da bere erraiñakin Benidorrera. Ik. suiñ.
érralde, érraldia. (b). izena. Zaldi eta abelgorriekin erabiltzen den pisu neurkina (5 kg). Ralde. Txal orrek berrogetamar erralde izangoittu.
Txerria arruatan.
erramillote, erramillotia. (c). izena. ERREMILLOTE. Lore-sorta. Or dabiz guztiok zelaixan, zeiñek erramillote ederragua batu. (AAG Eibes)
erramu. 1. erramu, erramua. (d). izena. Ehungintzan erabiltzen zen neurria: bost kana eta laurden. Medida textil que equivalía a cinco varas y cuarto. An badator erramua, eta pozik jarten nintzen. Seg. Baserritarrei, ehunak zenbat kana gutxigorabehera izango zituen esateko, euleak izki-dornuan biltzen zuen hari guztia, eta izki-dornuaren ardatz batean aza orri batekin marka berdetxo bat egiten zion hariari. Honela, ehuna egiten ziharduenean, marka berdea zetorrenean, bazekien zenbat kana zeramatzan. Markatxo berde honi erramua deitzen zitzaion, eta izki-dornuaren buelta osoa adierazten zuen; buelta honek bost kana eta laurden zituen.
2. erramu. Ik. errému.
érre. 1. erre. (a). du aditza. ZARTAIÑÍAN ERRE. Quemar; también asar, freir. Etxia erre jakuen./ Primeran erretzen dabe billotsa Osintxun. LABAN edo LABIAN ERRE,TXAPA GAI Sin. prejídu. 2. erre. (a). du aditza. Fumar. Geixegi erretzen dozu. Sin. fumau. 3. erre. (a). Fundirse una bombilla, los plomos, etc. Bonbillia erre da. 4. erre. (d). du aditza. Txirikila jokoan, txirikila bere lekura itzuli. Ik. txiríkill. 5. erre. (b). dio-zaio aditza. Escocer(se). Umiak ipurdixa erreta dauka./ Ankaartia erre doste praka barrixak./ Galtzarpiak erre jatan maratoian.
6. erre. (d). du aditza. Hankak, nahi gabe, putzuan edo lokatzatan sartu. Aunque parezca paradójico, mojar los pies en fango, al atravesar un rio, etc. Errekia pasatzera noiala anka bixak erre jittuat./ Eskumako ankia erre juat etxosteko istingan.
7. erre. (b). da aditza. Quemar(se), desesperarse. Erreta dabill lantokixan./ Buru belarri politikan sartuta ibilli zan da azkenian erre egin zan./ Erre-erre eginda akabau zeban umiekin.
8. erre, erría. (b). izena. Quemadura. Erria minberia da oso./ Besapian dauka erria.
9. erre, erría. (b). adjektiboa. Asado, -a. Colocado como segundo término de composición: billotxerre, sagarrerre, gaztaiñerre... 10. erre, erría. adjektiboa. Se dice de la persona poco paciente. Aura baiño zazpiki tta erriagoik etxuat ezautzen.