Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
erlákezten
ermosúra
erlákezten, erlákeztena. (c). izena. Divieso. Lepuan erlakezten minbera batek urten dotsa.
erlamándo. 1. erlamando, erlamandúa. (d). izena. Zángano, abeja macho. 2. erlamando, erlamandúa. Batzuentzat, edozein erle itxurako, handia bada.
© Jaione Isazelaia
erlamíño, erlamiñúa. (b). izena. Erlabioa.   Avispón. Besua aundittuta dauka erlamiñuak pikauta. Txikiari ezpada edo liztor.
erlátegi, erlátegixa. (c). izena. Colmenar. Sin. erlátoki.
erlátoki, erlátokixa. (c). izena. Colmenar. Erlatokira noia eztittara. Sin. erlátegi, erlétxe.
erláuntz, erláuntza. (d). izena. Colmena. Barrutik hustutako arbola gerriz, urritz makilaz eta horrela egindakoei erlauntz deitzen omen zieten, eta zurezko kajaz eginikoei erleontzi. Don. Ik. erléontzi.
érle. (Eibar) ERLA (ANG-UB., EIB.). 1. erle, erlía. (a). izena. Abeja. 2. erle, erlía. (b). izena. ERLEKÚMA, -E, ERLA-TXORTA (EIB.). Enjambre, conjunto de abejas de un colmenar. Erliak ies ein ddotse erlatokittik./ Erlia ikusi dot etxaburuko arbola baten./ Erliak urten eta erla-txortia geldittu zan aritz adar baten, toki-barri billa ziranak berriz agertu arte. (Etxba Eib) Sing. beti erlía artu. (c). Arbolatik zintzilik bola bat eginda dagoen erle-multzoa hartu erlatokira eramateko. erliak urten. "Enjambrar. Gaur eguardi aldera erliak urten dau, eta hor da galdara hotsa auzo guztian." (Eibetno)
erlé-ápixa, erlé-ápixia. (c). izena. Erle habia.   Avispero. Bein baiño geixaotan erle-apixiai zirrika asi tta majo zaztiauta etxeratu giñan.
erlé-bátze, erlé-bátzia. (d). izena. Antzinako gazteen jolasa, auzolan ostean eta egiten zena. Erle-batzia, ai danez e, kapela aundi bat jantzi, orrek len zeak zien ba, kapela beltzak, ardilaniakin einddakua, urik-eta pasatzen etxakonak, da artaikua jantzi, ta beste tunika bat ero, alkondara bat danen gainddi, da iiiiiiiii... da erle-batzia, da an utx eittebanai belarrondokua. Diooo, jota... baiña emon belarrondokuak...! Hil.
© Aitor Usobiaga
© Jaione Isazelaia
erléontzi, erléontzixa. (c). izena. Colmena. Erleontzíxa ero erlauntza. Oni, einddako oni guk erleontzixa esaten gontsan da arboliakin da, artesanal ola einddakuai erlauntza. Don. Ik. erláuntz.
erlétxe, erletxía. (c). izena. Colmenar. Sin. erlátegi, erlátoki.
erlojérixa, erlojérixia. (b). izena. RELOJERIXA. Relojería. Gaur RELOJERIXA gehiago.
erlojéro, erlojerúa. (b). izena. RELOJERO. Relojero. Orain RELOJERO gehiago. tontuena erlojerua. (c). esapidea. Tontorik ez dela gelditzen adierazten duen esapidea. Gure auzuan tontuena erlojerua.
érloju, érlojua. (a). izena. Reloj. Erlojuak dabil mundua. esaera. erlojua geldi jun. esapidea. "Denbora poliki joan. Neri erlojua geldi juten jat." (Lar Antz)
ermendáde, ermendadía. (c). izena. Uberan baserritarren elkartea ganadu kontuetarako. Behi bat akabatzen zenean ermandadeak hainbesteko bat ordaintzen zion jabeari. "Lana" Arrasateko kooperatiba sortu zenean galdu zen.   En Ubera hermandad ya desaparecida que funcionaba como seguro ganadero. Urtero eitte zan Ermendadeko juntia./ Ermendadiak txakurtxikirik ez pagatzia erabagi dau.
ermíntta, erminttía. (b). izena. ERMITTA. Ermita. Bergako partian ixa berrogei ermintta dare.