Sailkapena: MENDIA

Kerexeta

KoordenatuakX551751 Y4779551 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaMENDIA
Hizkuntza erabileraAmaierako A berezkoa du hitzak eta, beraz, deklinabideko kasu guztietan mantenduko du: Kerexeta, Kerexetak, Kerexetari, Kerexetan, Kerexetako, Kerexetatik, Kerexetara
Oharrak

Izenaren forma:

100 mendien katalogoan Kerexeta arautu da baina ez da inoiz lekukotasunetan x edo j-dun formarik ageri. Dokumentatu 19. mende hasieraz geroztik egiten da. Gehienetan "en Marcelegui" jartzen du. Badirudi, beraz, Martzelegi zela inguru zabalaren lehengo izena. Forma hauek ageri dira:

1811  QUEREISETA
1811  QUEREISETACO-CELAYA
1811  QUERISETAZABAL
1813  QUERESEITA-BARRENA
1813  QUERESEITACO-CELAY-BARRENA
1813  QUERESETA
1829  QUERISITA
1889  QUERICETACO-CELAYA
1889  QUERIZETA
1891  QUERISETA
1892  QUERISETA CELAYA
1900  QUEREICETA

Aldiz Kerexatzuren kasuan (Aritzeta auzoko baserria), hauek dira dokumentatzen diren formak:  Querexaçu (8), Querejazu (6), Querixaçu (1), Querezazu (1).

Beste aukerarak (Kereiseta, Kereizeta...) baztertzekoak dira guztiz?????????

Hedadura: Katastroan datorrenez ere, informanteek esaten duten moduan, Kereixetamendia oso zabala da. 20 partzelatan, gutxienez, agertzen da ohartzat "en el monte Querizeta". Katastrokoaren arabera, Agirre baserri inguruan (Zumetasoron) hasi eta Irukurutzeta ertzeraino da eta bidean hartzen ditu Sousiturri, Madaripozu-Klabelinaitz, Kereixetako zelaia...

Partzela gutxi dira, berriz, Keixeta izena hartzen dutenak.

63-60-E,019+88-04-B,032 erreferentziarekin zeuden. Batu egin ditut Keixeta eta Keixeta mendixa. Ematen du bietara erabiltzen dela baina ez dagoela bi izenak erabiltzeko arrazoirik.

 

Mateo Gabilondo: - Hemen inguruan ein izan dia txendorrak?
- Etxian geiñekaldian´e ein izan dou guk, baiña guk gehixenbat eitten giñuen urtero, ba, bost bat txendor. Txendorra esaten gontsen guk iketza eitteko horri pillaorri eta hori eitten giñuen hemen [atzerako] basotan dauzkau guk eta urtien bost bat txendor, hola, bost bat milla kilo inguru iketza eitten giñutzen hor zerien, mendixen.
- Eta mendi horrek izena, ze izen zeukan?
- Keixeta mendixa.
- Osea, danak eitten zien hor, mendi horretan?
- Bai. Bueno, iketza eitten da gaztaiñiakin, haritzakin, danakin, egur danakin eitten da. Baiña guk eitten giñuan txarako pa… pago-txaria. Hori Keixeta mendixan eitten zan hori. Nik´e bai, aittak´e bai eta aittajunak eta [danak], danak hortxe mendixan eitten

Krabeliñaitz

KoordenatuakX547074 Y4779097 Mapan ikusi [G_24107, G_24108]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaOsintxu
Elem. geografikoaMENDIA
Oharrak

 GFAtik hartua. GFAn Krabelinaitz eta Klabelinaitz, bietara.

GFAn oso zabalera handia ematen zaio baina katastroan mugatua du. Horregatik, tontorra jarriko nuke eta mendia ez nuke mapan sartuko.

A artikulua?

Krabeliñaitza

KoordenatuakX551353 Y4778801 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaMENDIA
Hizkuntza erabileraAmaierako A artikulua da eta, beraz, izen arruntak (egun, bizkar...) bezala deklinatuko da: Krabeliñaitza, Krabeliñaitzak, Krabeliñaitzari, Krabeliñaitzean, Krabeliñaitzeko, Krabeliñaitzetik, Krabeliñaitzera
Oharrak

Ala Klabeliñaitza?

Sareko datu-baseko lekukotasun idatzietan 4tik bat, zaharrena, 1811koa, Rduna da. Ahozkoetan, berriz,  Rdun eta L dunak daude. BAHn bietara dator, nahiz eta sarrera nagusia Lduna (Klabeliña) izan. Batuko formarekin bat egiten duena hobetsi dugu.

Katastroan 5 partzela daude izen honekin lotuak. Bai idatziz eta bai ahoz "L"rekin jaso dira.

Kokapena zuzendu da: lehen 88-03-AB,003 erreferentzia kartografikoa zuen gaizki emanda, lehen kokapen okerra baitzuen Buruñao ondoko Krabeliñaitzen ondoan. Berez 88-04 planoan dago.

Kurutzeaga

KoordenatuakX546416 Y4773499 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaAgirre
Elem. geografikoaMENDIA
Hizkuntza erabileraAmaierako A berezkoa du hitzak eta, beraz, deklinabideko kasu guztietan mantenduko du: Kurutzeaga, Kurutzeagak, Kurutzeagari, Kurutzeagan, Kurutzeagako, Kurutzeagatik, Kurutzeagara
Oharrak

G ala K? Bergaran gaur batuaz Gurutze dena esateko Kurutze/Kurutzia esaten da.

Agirre, Goiauzoa eta Aldaiegia ere harrapatzen du.

Martzelegi

KoordenatuakX550780 Y4778576 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaMENDIA
Oharrak

Ala Marzelegi?

Marcelegui idatziz sarri dokumentatzen da. Katastroan badira 60 inguru partzela oharretan "en el monte Marcelegui" edo "en el paraje Marcelegui" edo antzeko zerbait azaltzen dutenak. Gomezkorta ingurutik ia Azkoitiko mugara bitartekoa dela ematen du eta honako tokiak hartzen ditu, besteak beste: Gomezcorta-burua, Sagas-iturri, Garalecueta, Zaniola-buru, Otain, Claveliña-aitz, Charazabal... Mapan zela sartu halako paraje zabalak?

Marcelegui izenez, berriz, partzela gutxi batzuk agertzen dira idatziz (ahoz inoiz ez), eta ahoz beste izen batzuekin jaso dira: Kondebasua, Martzelino saila...

Ozaeta

KoordenatuakX550362.5 Y4779936 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaMENDIA
Hizkuntza erabileraAmaierako A berezkoa du hitzak eta, beraz, deklinabideko kasu guztietan mantenduko du: Ozaeta, Ozaetak, Ozaetari, Ozaetan, Ozaetako, Ozaetatik, Ozaetara
OharrakSoraluzerekin mugan baina zein auzotan ote dago?

Pagamendi

KoordenatuakX542150 Y4772994 Mapan ikusi [G_22563]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaAngiozar
Elem. geografikoaMENDIA
Oharrak

GFAn, Pagomendi, parajea. Katastroan ere badator: bai ahoz eta bai idatziz PAGAMENDI.

Ahotsak-en jasotakoaren arabera, badirudi, Jazinta eta Luzio Atxotegik ere tarteka erabiltzen dutela Pagamendi. Jazintoren kasuan Pagamendixa behin.

Pagolagaña

KoordenatuakX549820 Y4775967 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraUdaleko Euskara Zerbitzuaren proposamena
AuzoaElosua
Elem. geografikoaMENDIA
Oharrak

MTNEn eta GFAn ere Pagola Gaina, Tontorra. Neberagaña, segurtasunik barik botatako izena. Ikus lekukotasunaren transkribapena. Matias Atorrasagastiren elkarrizketan aipatzen da Pagolagaiña.

Katastroan ez dator ez Pagolagaña eta ez Neberagaña. Sareko datu-basean ere ez dator. Pagola-aurrea, Pagola-zabala, Pagola-celaya... datoz baina ez Pagolagaña. Bestalde, beste toponimo batzuk ageri dira inguru horretan: Itxumendi, Larragoiti... Bestalde, GFAko hedadurak Loidiren zati handi bat hartzen du. Ondorioz, akaso ez du mereziko Pagolagaña mapan sartzea?

Mendikat.en badator kokapen honetan bertan.

Sospetxu

KoordenatuakX545481 Y4772015 Mapan ikusi [G_22573]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElorregi
Elem. geografikoaMENDIA
Oharrak

Katastroan partzela asko daude Sospetxu (a)/Sospechu (i) izena dutenak, gehienak, Elorregi partean eta beste batzuk Aldaiegiko edo Azkarruntzeko partean.

Ugasarri

KoordenatuakX548662 Y4773827 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaAranerreka
Elem. geografikoaMENDIA
Oharrak

Ala Oasarri???/Uasarri??? Baserria Ugasarri arautu zen.

GFAn inguru hau izendatzeko Aitzapagola (tontorra) erabili dute. Gure datu basean ez dago horren antzik (a*i*a*la*) duen lekukotasunik. Katastroan inguru horretan partzela dezente daude jaso gabe baina ez da halako izenen arrastorik agertzen. Antzuolako toponimian Aizpekola basoa agertzen da eta diote: "Bergararekin mugan dago, Galartza baserri inguruan."