Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
táza
téma
téma. 1. téma, témia. (c). izena. Terquedad, el no dar el brazo a torcer. Umiak eztau jan nai, ez goseik eztaukalako, temia daukalako baiño. téman ibílli. (c). esapidea. Eztabaidan, istilutan, ibili. Teilatupe batian bizi tta beti teman ibilli biarra be tristia da. 2. tema, temia. izena. (Eibar) "Egurrak ebagi eta okertzeko daukan joeria." (SB Eibetno). Sin. bízio.
temóso, temosúa. (c). adjektiboa. Tematia.   Terco, -a, obstinado, -a. Oso mutiko temosua da. Gauza bat buruan sartze jakonian, zeiñek etara...
tenazak
© Jaione Isazelaia
ténaza, ténazak. (c). izena. Tenazas. Sutegian erabiltzen direnak, adibidez.
tenedóre, tenedoría. (a). izena. Tenedor.
tengotenian. adberbioa. (Eibar) "Zerbait orekan, baina ozta-ozta, kilikolo samar dagoenean. Funanbulistia tengotenian zeguan alanbre gaiñian.
ténka, ténkia. (c). izena. Asentzioko putzuan, lantegietako teilatuetan, etab. egoten den arrain mota.   Leucisco cabezudo, tenca. Batzuek gorriak eta besteak ilunak izaten dira. Gorriei ARRAIN GORRIxak deitzen zaie.
tenpláu. 1. tenpláu, tenpláua. (d). adjektiboa. Lasaia, mantsoa.   Tranquilo, -a, sosegado, -a. Persona tenplaua da izan, baiña dana biako dau. Pertsonez esana. 2. tenpláu. (c). adberbioa. Lasai, soseguz.   Sosegadamente. Bere katxabatxuakin tenplau asko ibiltzen dok aura./ Tenplau eitten dau berba. 3. tenpláu. (c). da-du aditza. Epeldu.   Templar. Gaur asko tenplau dau egualdixa./ Gatzarixa bota aurretik tenplatzen laga bia jako esniai. 4. tenpláu. (c). aditza. TENPLIA EMON. Forjatu ondoren erreminta edo pieza bati erresistentzia eta gogortasuna eman, uretan poliki-poliki sartuz.   Templar. Gero tenplau. Uretan tamaiñua artu biar. Orrek galtzairuzko iddetaixak peligrosuauak izate zian, denpora askuan eukitzen bozu uretan, bertan geratu, eten itte zian. Inaz./ Taillarretan-da ortxe, tenpliak emon-da, burdiñia suberatzeko-ta, kañoiak-eta peatzeko-ta. Cand. Sin. arua emon (Eib.).