Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
tatxáu
tejábana
tatxáu. (c). du aditza. Tachar. Bigarren berbarako tatxau zittuan alkatiok, kontzejalok eta iñundienok.
tatxúela, tatxúelia. (b). izena. Chincheta, tachuela.
táuki. 1. táuki, táukixa. (d). adjektiboa. TÁUKO. Ibilera gangaleko pertsona handia.   Persona grande de andares desgarbados. Ibilera zera daukana, taukixa. Aundixa ta ibillera ola aurrerakadiakin eitten daben ortaikua. Klem. 2. táuki, táukixa. (c). izena. (Elgeta) Lokuluxka. Sin. lokámux.
taulero, taulerue. adjektiboa. (Aramaio) Inporta ez zaiona. Aze taulerue da ori. (Orm Aram).
taupa-taupa. onomatopeia. Bihotz-taupaden onomatopeia.
taupáda, taupadía. (c). izena. TAUPARA. Taupara. Latido de corazón Udalaitzen gora biotzak demaseko taupadak eitten zostan.
tautík pe. (c). esapidea. TUTIK PE. Tutik ere.   Ni pizca. Bergan jaixua izan arren eztaki euskeraz tautik pe./ Afalorduan eztau tautik pe esan./ Nere ama iñude jun ei zan bai, Madrillera, da erderaz tautik pez. Ben. Gaur egun TUTIK PE da nagusi, baina adinekoek bestea diote. ENTENDIDU, ESAN, JAKIN aditzekin batez ere.
táza, tázia. (a). izena. Taza. Eskulekudunari esaten zaio. Ik. kátillu, kíkara.
tazakára, tazakaría. (a). izena. El contenido de una taza. Iru tazakara kafe artuittu.
te, téia. (c). izena. . Te. Informante batek txixa bedarrari deitzen dio hala.
téatro, téatrua. (a). izena. TRÉATO. Teatro. Ze moduzkua izen da ba tréatua. Oso adinekoek TREATO.
téilla, teillía. (a). izena. TÁILLA. Teja. TÁILLA diote batzuek.
teillápasa, teillápasia. (d). izena. Teilatuan apurtuta dauden teilak aldatze lana. Erretilla premiñaik eztago, baiña teillapasa on batena bai.
teillape. 1. teillape, teillapia. (c). izena. Techado. 2. teillape, teillapia. (c). Teilatu-hegalpean geratzen den lekua, euririk sartzen ez den horma-kontra.
teilla perretxikuak
© Jaione Isazelaia
teilla perretxíku, teilla perretxikúa. (c). izena. . russula emetica. Gusto mikatza duen eta gehienek jaten ez duten perretxiku ugaria.
teillatuaren egituria
© Ibon Serrano
teillátu, teillatúa. (a). izena. TAILLATU. Tejado. TEILLAT Ik. teillatu-afári, erremu. teillatútik izúrrauta egon. esapidea. (eufemismoa.) GANBARATIK IZÚRRAUTA EGON. Burutik jota egon.
teillatu-afári, teillatu-afaríxa. (d). izena. Etxe berri bati teilatua ematen zaionean igeltseroek eta jabeek egin ohi duten afaria. Erremua ifintzeakok, erremua esateakok. Eta ba teillatu-afaixa ero, bazkaixa ero. Sebas. Sin. montxor, ostroko. Ik. mantxarráda.
teillátupe. 1. teillátupe, teillátupia. (c). izena. Se usa, al menos en los caseríos, al referirse a personas que viven bajo el mismo techado, sin vivir en la misma vivienda. Teillatupe batian bizi zien uezaba ta errenterua./ Gu aspaldittik ezagutze gaittuk, teillatupe baten jaiotakuak gaittuk eta. 2. teillátupe, teillátupia. (c). izena. Teilatuaren azpian, dagoen lekua. Kalean GUARDILLA deitzen zaio etxebizitzatarako atondua dagoenari. Baserrian GANBARA gisa erabili ohi da leku hori. Guardillia artu dau Masterrekan, teillatupia. Badakizu, udan berua ta neguan otza. Ik. guárdilla.
teillégin, teillegíña. (d). izena. Teilagintzan jarduten duen langilea.   Tejero. Famelixa baten igual zeren ba iru seme eta bat etxian gelditzen zan, baiña bi igual ibilliko zien udan Araban, Naparruan teillegin ero eren lanetan, beste batzuk arrantzan itxasuan. Don. TEILLEGIN JOAN, IBILLI...
teillérixa, teillérixia. (c). izena. Tejería, fábrica de tejas. Altos Hornosko teillerixia itxitta dago.