Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
perdígoi
perretxíku, -o
perdígoi, perdigóia. (a). izena. Perdigón.
perdulárixo, perdulárixua. adjektiboa. Alproja. Adineko zenbaiti entzuna egiten zaio.
peregrinazíño, peregrinaziñúa. (c). izena. PELEGRINAZIÑO. Peregrinación. Noiz da aurten Arantzazuko peregrinaziñua?
periódiku, -o, periódikua. (a). izena. PERÍDIKU. Periódico. Erosi dozu peridikua? Hala esaten dute adinekoek.
perípuesto, perípuestua. (d). adjektiboa. Ondo apaindua eta jantzia.   Peripuesto, acicalado. Basarrittarra izan arren gizon peripuestua da.
perixa. Ik. férixa.
perkatx, perkátxa. (c). adjektiboa. Avispada, salerosa. Neskatilla perkatxa emuten dau Leirek. Neskatilez, ia bakarrik.
pérla, pérlia. (a). izena. Perla.
perlóe, -i, perlóia. (d). izena. Perlón. Oihal klasea.
pernill, pernille. (c). izena. (Leintz) Urdaiazpikoa. Jamón Sin. urdáiazpiko.
péro, péruak. (c). izena. Eragozpenak, objezioak.   Pero(s). Peruak ipintzen asten bada, bialduik pikutara./ Eztot uste peroik izango danik.
perpezíño, perpeziñúa. (d). izena. Facilidad, buena mano. Eskulanetarako perpeziño aundixa dauka Julenek.
perpeziñozko, perpeziñozkua. adjektiboa. "Pertsona argia, bizia, ganoraduna, arduraduna, aktiboa... Ori da neskia perpeziñozkua." (Lar Antz)
perria josten
© Iñaki Arana
perrak
© Iñaki Arana
pérra, perría. (b). izena. Herradura. Perria galdu jako irixai.
perraberríttu. (d). aditza. Perra berriak ipini. Perraberrittu ein biako da irixa. Irudizkuan ere bai; zapata berriekin datorren bati, adibidez: Eu be dotore e, perraberrittuta.
perrá-ots. 1. perra-óts, perra-ótsa. (c). izena. Perrek ateratzen duten zarata.   Ruido de herraduras. Zuen irixen perra-otsa da etxeaurrian. 2. perra-ots, perra-ótsa. (c). izena. (adierazkorra.) Presakako ihesia.   Huida precipitada. Polizia agertu zanian, aura zuan perra-otsa./ Egundoko perra-otsian joian mutikua dendarixa atzetik zebala.
perratokixa
© Iñaki Arana
perrátoki, perrátokixa. (c). izena. Abereak perratzen dituzten lekua.   Potro. Zapatarikuan zan aintxiñan perratokixa. Lehen egurrezkoak ziren eta herri gehienetan zeuden. Gaur egun portatilak erabiltzen dira, burdinaz eginikoak.
perratzailian erremintak
© Iñaki Arana
perratzáille, perratzaillía. (b). izena. PERRATZÉILLE. Perratzeille. Osintxuko perratzailliakin egon naiz.
perráu. (b). du aditza. Herrar. Perrau biarrian dago beixa.
perréjill, perrejílla. (a). izena. . petroselinum hortense. Perejil. Janariei gustua emateko oso erabilia. Bere haziak, emakumearen hilekoa jaitsiarazteko eta bere onera ekartzeko erabili izan dira. Ik. basaperréjill.