Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
katamar
kátillu
katamarra
© Ezezaguna
katamar, katamarra. (d). izena. KATAMAR-TXORI. Certhya brachydactyla. Txori txikia. Agateador.
katamarrán. (b). adberbioa. Gateando. Gure txikixak ikasi dau katamarran./ Katamarran ein neban azkenengo kilometrua.
katamixarra
© Aitor Usobiaga
katamixarra
© Ezezaguna
katamíxar, katamixárra. (b). izena. Urtxintxa. Kolore nabarrekoari, bereziki; gorrixkari Katamixarrak izaten dittuk, bi kolore dittuk, bat nabarraua dok, da beste bat gorrixaua; oni katagorrixa, da nabarrai katamixarra. Don. Ik. katágorri.
katanárru, katanarrúa. (d). izena. Larruzko monederoa.
katanlótu. (d). du aditza. KATENLOTU. Gurpila katez lotu bueltarik ez emateko moduan utziz; aldapa behera handiak jaisteko egin ohi da.   Atar las ruedas del carro para que éstas no giren, y así poder bajar cuestas pronunciadas arrastrando las ruedas. Burdixa kargau bia danian geldi egoteko sartu zirixa, da geldik burdixa. Katanlotu. Au kargatzen daonian sartzen zan ortik zirixa (goittik bera ganauak), ta klao, bueltaik ezin zeban eiñ au jote zebalako, arasia. Katanlotu esate jakon, da orri katanzirixa. Don. komentario 1 katelotúan. (c). adberbioa. Katanlotuta. KATELOTUAN IPI Ik. katanzíri, lior-lában.
katanzíri, katanziríxa. (d). izena. Kate-ziria; gurpilak mugitu ez daitezen gurpil-zuloan sartzen den ziria. Katanlotu esate jakon, da orri katanzirixa. Don. Ik. katanlótu.
katapardo, katapardua. izena. (Eibar) genetta genetta. Jineta. Ik. jíneta.
katápaz, katapáza. (b). izena. KAPÁTAZ. Capataz, encargado, contramaestre. Ori Altos Hornosen egon zuan katapaz. Ik. kontrámaixu.
kátar. 1. kátar, kátarra. (b). izena. Gato macho. Zuen katarra auzo guztian ibiltzen dok. 2. katar, katarra. (d). Neskataria.  Ligón. Zer moduz jabik gure katarra?. Sin. erbiar. Ik. erbí-árra izan.
kátarro, kátarrua. (a). izena. Catarro. Ik. kostípau.
katarroso, katarrosua. adjektiboa. "Katarroa erraz harrapatzen duena." (Lar Antz)
kategin, kategiña. Kate egilea.   Cadenero. (SB Eibetno).
kategoríxa, kategorixía. (a). izena. Categoría. Kategorixa aundiko restaurantia zuan Gasparrena./ Ze kategorixatan dago Alavesa?
kategorixáko, kategorixakúa. (b). izenlaguna. De categoría. Kategorixako biajia ein giñuan udan.
kateko txakur. Sin. atetxákur.
katekorratza
© Jaione Isazelaia
katékorratz, katékorratza. (d). izena. Imperdible. Sin. íxteko órratz.
katémailla, katémaillia. (c). izena. KATAMAILLA, KATAE-MAILLA. Eslabón de cadena. Baiña katemaillak eitteko materiala konfiantzazkua bia da e, onekiñ eztao eitteik e, onekiñ obrako burdiña onekin justo pegauko da. Jen.
katemotz, katemotza. "Mendiko biharrerako erabiltzen dan kate sendua, egurra karriatzeko erabiltzen dana, esate baterako." (SB Eibetno).
katíau. (b). da-du aditza. KATÍGAU. Kateatu.   Enganchar(se). Prakan arrataria ein ddot alanbrian katiauta./ Gogaikarri aura katiau jakun da gau guztian etzoskun bakian laga.
katígu. KATIBU. 1. katigu. (c). adberbioa. Zenbait jolasetan "pagatzen" duena, besteak bilatu eta harrapatu behar dituena, "ama". Oinguan zeu za katigu./ Bale-baleka katigu danak beste guztiak topau biaittu. KATIGU IZAN, batik bat. Ik. karábaka. 2. katigu. (c). adberbioa. KATIBU. Preso; irudizko zentzuan.   Cautivo, en sentido figurado. Ganauak badauzkazu aretxen katigu egon biozu bizitza guztia. libriak libre dira, zu ta ni katigu, librerik obe dana, guztiok dakigu. Lo-kanta. (AA BergEus) libriak libre dira, zu ta ni katigu, librerik obe dana, guztiok dakigu.