Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
10. emon, emun. aditza. Larrua emon. Zer, andriak eztosk emoten ala?/ Borondate oneko neskia i dok, dana emoteko daukan ortaikua. emoten dabena, . izena. "Emakume erraz" zentzuan erabili izan da eta baita "puta" adierazteko ere. Emoten-dabena dala esaten dabe gaizki gura detsenak. (Etxba Eib). Ik. narrúa emon, eskátu.
emonála. EMUNALA. Emunala entzuten da gehiago. 1. emonála. (c). adberbioa. EMUNÁLA, EMONALÁN, EMUNALÁN. Eman ahala guztian.   Dando a tope. Gaur primeran saldu die sagarrak. Goiz guztia emunalan jardun dot./ Gaur primeran saldu die sagarrak. Goiz guztia emunalan jardun dot emonala guztían. (b). A tope . Kotxian emunala guztian etorri giñan, baiña ala ta be berandu. Ik. egiñala. 2. emonála. (c). adberbioa. A medida que se da. Nik emonala arek kolokau eitte zittuan bere tokixan./ Amak, nik emunala, bankuan sartze zeban dirua. Ik. egiñala.
emonáldi, emonaldíxa. (c). izena. EMUNALDI. Norbaitek edo zerbaitek gauza bat ematen edo produzitzen duen aldia edo denbora. Tomate-saill orrek emonaldixa emon dau oingoz,/ Ura kendu zeben, txorrua zabalik geunkan, da urrengo emonaldixan etxia inundau jakun./ Arrezkero beste bi emonaldi ein dittu arek baso arek. Mertz.
emotéille, emoteillía. (c). izena. EMUTEILLE. Emalea.   Dador Zittal famia dauka baiña emoteille txarra ezta./ Piku-arbola ori emoteille demasa da.
emun. Ik. emon.
enamórau. (b). aditza. Enamorarse.
-enán be. (c). juntagailua. Baldin ba... ere, badaezpada ere, partizipioari erantsirik. Gaur lotutako garixa mutxurtu ein biako da, lanbrua egiñenan be./ Norbaitt etorrienan be beti eukitzen dot patxar botillia.
enano-gaztaiña. Ik. indí-gaztaiña.
enbarazáda. (b). adberbioa. Haurdun. Ik. áurdun, estadúan.
enbidioso. Ik. inbirióso, -a.
enbidixa. Ik. inbiríxa.
enbído!. (c). Envite de dos tantos que hace un jugador de mus. —Enbido! —Bi geixao! —Ordago! —Etara. Azen.: énbido ere bai.
enboi, enboixa. komentario 1 enboi, enboixa. izena. (Antzuola) "Lo que queda en en el árbol al cortar la rama." (Izag Antz). enboi, enboixa. izena. (Antzuola) "Lo que queda al cortar desde abajo el árbol." (Izag Antz).
enboi, enboixa. izena. (Antzuola) "Lo que queda al cortar desde abajo el árbol." (Izag Antz).
enbusteríxa, enbusterixía. (c). izena. Embustería, zalamería. Arek enbusterixia ugari baiña ezta fixatzekua.
enbustéro, -a, enbusterúa, -ía. (c). adjektiboa. Embustero, -a, zalamero, -a. Sinpatikua eztakitt dan baiña enbusterua beintzat bai.
enda. juntagailua. (Aramaio) Eta. Karlistak pe diferentiek asen, o falanjistak enda zeak, erregien aldekuek.(Orm Aram). Ik. eta.
endarlai. Ik. irústarbi.
endemas. (c). adberbioa. (Eibar) Batik bat, batez ere.   Sobre todo. Ez zaittut ikusi gura, endemas eranda zatozenian. (Etxba Eib)
endreau. Ik. endrégau.