Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
ederra sakatu
edur-bísuts
ederra sakatu. (c). esapidea. Engañar, tomar el pelo, timar. Ederra sakatu zoskuen Portugalen wiskixakin./ Ederra sakatu dotsue kotxiakin.
ederráldi, ederraldíxa. (c). izena. Zerbait edo norbait ederra dagoeneko aldia. Patatiak udaberrixan euki zeban ederraldi bat, baiña laster arrapau zeban gorriñak.
edertásun, edertasúna. (b). izena. Hermosura, belleza. Edertasuna ezta naikua, burua be bia da./ Tomate saillian izan naiz eta aura da edertasuna: bakoitzak ogeiña ale izangoittu. Bigarren esaldian aura da ermosuria ere entzun daiteke. Ik. ermosúra.
edérto. (b). adberbioa. EDÁRTO. Ederki.   Muy bien. Ederto bizi aiz i. Mendebal aldera gehiago. Sin. edérki.
edértu. (b). da-du aditza. Eder bihurtu.   Embellecer(se). Aspaldixan edertu ein dda./ Etxe aurria edertu dabe.
ederzále, ederzalía. (c). adjektiboa. Gauza ederren zalea. Ederzalia zonan da azkenian golfua artu jonan galanta. Neska edo mutil ederren zalea, batik bat.
edo. Ik. ero.
edózeiñ. 1. edózeiñ. (a). izenordaina. ERÓZEIÑ. Edonor.   Cualquiera Edozeiñ ezta gauza basuan lan eitteko. 2. edózeiñ. (a). izenlaguna. ERÓZEIÑ. Cualquiera. Edozein etxetan dago telefonua.
edozéla. (c). adberbioa. EROZÉLA. Nolanahi.   De cualquier manera. Arek edozela etarako leuke bizimodua./ Retegik edozela joten dau pelotia. Testuinguru batzuetan "de mala manera" esan nahi du. Bazkaldu, sukaldia edozela laga, ta kalera berriro./ Ze uste dozu, edozela egin leizkela esamiñak, ala? Sin. edozetára, nólanai. edozéla be. (c). juntagailua. EROZÉLA BE. Edozein modutan ere, nolanahi ere.   De todas maneras, de cualquier manera. Akerra saltsan ipiñi ei zeben, baiña edozela be etzan kuriosua egongo. Sin. edozetara be, nóla ta nái be.
edozeláko, edozelakúa. (c). izenlaguna. EROZELÁKO. Edozein modutakoa, nolanahikoa.   De cualquier clase, corriente, ordinario. Ez pentsau orrek edozelako bodia eingo dabenik./ Etaraidazu ardaua, markakua ero edozelakua. Sin. nólanaiko.
edozénbat. (b). zenbatzailea. EROZÉNBAT. Nahi hainbat, ugari.   En abundancia. Orrek edozenbat diru baiña osasuna falta./ Eztagola anborraiñik? Joan Uberara ta edozenbat ikusikok.
edózer. (a). izenordaina. EROZER. Cualquier cosa. Txakur orrek eztau edozer jaten./ Erozer gauza esaten jao amai. Erozer gauza, gehienetan.
edozetára. (d). adberbioa. EROZETÁRA. Nolanahi.   De cualquier manera Nai bozu eskuz, nai bozu palaz, edozetara jokatukotsut. Azen.: edózetara ere bai. Sin. edozéla. edozetara be. EROZETARA BE. Edozein modutan ere, nolanahi ere.   De todas maneras, de cualquier manera. Eztau emuten apurtuik daukazunik; edozetara be obe dozu medikuana juatia. Sin. edozéla be, nóla ta nái be.
edozetaráko. (c). EROZETARÁKO. Edozertarako. Para cualquier cosa Mutil orrek edozertarako balio dau.
edukazíño, edukaziñúa. (a). izena. Heziketa. Gaurko gaztiak ez edukaziño eta ez prozoziño.
edurra kentzen
© Aitor Usobiaga
edur, edúrra. (a). izena. Elurra.   Nieve. edur-denpora, edur-denporia. izena. Elurra dagoen sasoia. Neberia izete zan zulo aundi bat, txabola bat, edur-denporan edur-bolak sartze zien barruen. Paul. edurra eiñ. (a). aditza. Nevar. Aspaldixan eztau edurrik eiñ. edurra jardun. (b). aditza. Nevar. Edurra diardu. edúrra zúri. (b). Elurra zurituta. Gaur goizian edurra zuri zeuan. edurra zurittu. (b). du aditza. Cuajar la nieve. Aurten oinddio eztau edurra zurittu. edurrak eiñ. (c). aditza. Nevar. Edurrak eitte zittuen ikusgarrixak, oin larogei urte inguru nabil esaten, e. Paul. edurrak jo. aditza. Elurra egin. Ni eindda nao e, baten edurrak joban, goizian eo gabian, da txendorrak sutzia nai, tta goizeako kanpuan edurra. Jose.
edur-lápatx, edur-lapátxa. (d). izena. (Oñati) EDUR-LAPRATX. Lurra ia estaltzen ez duen edur kixia. Edur-lapatxa dago, irin-kapa baten moduan./ Edur pixkiña dauanian esaten da: edur-lapatxa egin xok. (Izag Oñ). Ik. txirkora.
edúr-pélota, edúr-pélotia. (b). izena. Bola de nieve para ser lanzada. Edur-pelotiakin mosuan jo ta antiajuak xeetu doste. Ik. edúr-bóla. edúr-pélotaka.. (b). adberbioa. Elkarri edur-pelotak botatzen. Edur-pelotaka ibilli ga neskak mutillen kontra.
edúr-pélotaka.. (b). adberbioa. Elkarri edur-pelotak botatzen. Edur-pelotaka ibilli ga neskak mutillen kontra.
edur-aize, edur-aizia. (c). izena. Edurra iragartzen duen haize hotza.