Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
deséngaiñu, -o
desordu
deséngaiñu, -o, deséngaiñua. (b). izena. Desengaño. Beixak jarri zittuen aberastuko zielakuan da desengaiñu galanta euki dabe.
desespérau. 1. desesperau. (a). da-du aditza. Desesperar(se). Desesperauta dabill fabrikan. desesperau eragiñ. (b). Hacer desesperar. Loibak desesperau eraitten dotse amandriai. desesperauta bizi. (b). esapidea. Ziero desesperauta bizi da gizona. Ziero desesperauta bizi da gizona. 2. desespérau, desesperáua. (c). adjektiboa. Desesperado, -a. Iñundien desesperau guztiekin juntatzen da.
desesperaziño, desesperaziñúa. (c). izena. Desesperación. Diru barik, bakarrik, goittik beraiño bustitta... Aura zan desesperaziñua.
desezaun. Ik. ezezáun.
désflako, désflakua. (d). izena. DESFALKO. Desfalco. Fabrikako eskribientiak egundoko desflakua eiñ i dau. Lehengo zaharrek erabilia. Flakoaren eta iruzurraren artean zerikusiren bat nabaritzen zutelako, agian. Gaur egun DESFALKO Ik. janaldi.
désgrazia, désgrazia. (a). Desgracia. Naikua desgrazia dauka bere buruakin.
desgrazíau. 1. desgraziáua. (b). adjektiboa. Desgraciado, -a. 2. desgraziau, desgraziaua. (c). da-du aditza. Desgraciar(se). Ixa desgraziau dostak alabia kotxiakin. Umore girokoa.
desgusto. Ik. dísgusto.
désio. 1. désio, désiua. (b). izena. Deseo. Aspaldittik zeukan amak Arantzazura joateko desiua. desíatzen egon. (a). Estar deseando. Udabarrixa etortzeko desiatzen nago. 2. desio izan. (c). aditza. Desear. Etxat iñoi desio nik pasau dotena. Ik. ópa izan.
deskalábrau. (c). da aditza. (lagunartekoa.) Descalabrarse. Ama il jakonian ziero deskalabrau zuan mutilla. Azen.: deskálabrau ere bai.
deskálabro, deskálabrua. (c). izena. Descalabro, fracaso. Atzo Realak egundoko deskalabrua euki juan Madrillen.
deskántsau. (a). du aditza. Descansar.
deskántsu, deskantsúa. (a). izena. Atsedena.   Descanso. Deskantsua komeni jatzu. Ik. átsen. deskantsua artu. (a). Descansar. Deskantsu ederra artu zeban aprobau zebanian. deskantsúan. (b). adberbioa. En descanso. Terreno pobre samarrei urte birik bat deskantsuan laga biar izaten jakue./ Majo gare emen deskantsuan.
deskárgau. (a). du aditza. Descargar.
deskúidau. (b). da aditza. DESKIDAU. Descuidarse, confundirse, pasarse. Deskuidauta be ez ari berandu etorri./ Eranakin sarri deskuidatzen da.
déskuidu, déskuidua. (b). izena. DESKIDU. Descuido, confusión. Gaur deskuidua euki dot kotxiakin; melokotoi arbolia urratu dot. DESKIDU ere bai adinekoek. déskuiduan. (b). DESKUIDU SANTUAN. Baldin eta.   Por un casual Azkoitixan e, agarrauan plazan, da, abadia begira ta, balkoittik salto eingo zebala e, deskuiduan dantzia ezpazan geratzen. Klem./ Aurten deskuidu santuan nota onak ezpaittu ekartzen, eztao bakaziñoik./ Deskiduan ama ikusten bozu, esaixozu diar eitteko. deskuiduan arrapau. (c). esapidea. Ezustean harrapatu.
desobedezídu. (a). du aditza. Desobedecer.
desobedíente, desobedíentia. (a). adjektiboa. Desobediente. Oso ume desobedientia da.
désonra, désonria. (b). izena. Deshonra. Desonra aundixa zan orduan erderaz ez jakittia.
desónrau. (b). du aditza. Deshonrar.