Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
bedán
bédartza
bedán, bedána. (d). izena. (Eibar) BERAN. Zizel estu eta kurbatua kanalen barruak lantzeko.   Cincel estrecho y curvado para labrar ranuras. Bedanakin egin biarreko zeregiñ asko ziran, fresadoria agertu baiño leen. (Etxba Eib). Ori kanal barruori sakon dagok eta beranakiñ artu biar jok. (SM Burdin)
1. bédar, bedarra. (a). izena. Belarra.   Hierba. Marihuana zentzuan ere entzun daiteke.
2. bedar, bedarra. (d). adjektiboa. (Eibar) Meharra, estua.   "Estrecho. Onerako bidia oso bedarra; txarrerakua zabala.
bedar miña
© Jaione Isazelaia
bedár miñ, bedar míña. (d). izena. . Centaurium erythraea. Centaurea menor. Emen asko eoten da. Lora lilatxo bat eukitzen dau, sartain-ipurdixan antzeakua. Eozein lekutan egoten da, ementxe jardiñian be bai. Tentsioa bajatzeko erabili izan da. (Lar Antz). Sin. tensino bedar (Eib.). Sin. tensiño bedar.
bedar siku. Ik. bedarróndo.
bedar beltza
© Jaione Isazelaia
bedár beltz, bedar béltza. (d). izena. . Ranunculus repens. Botón de oro. Kolpeentzat eta erabili izan da. Don.k dio izen hau uste duela «centaura» (Centaurea cyanus) delakoari ematen zaiola.
bedar errailla, bedar erraillia. izena. (Antzuola) Batutako belar ilara. "Bedar ondo sail bat batu eta batuez batuez erraillia itten da, eta gero errailla artatik burdixa kargatzen zan." (Lar Antz)
bedar gárratz, bedar garrátza. (c). izena. . Acedera. Ik. matxíngarratz.
bedar gógor, bedar gogórra. (d). izena. . Zenbait informantek izena ezagutzen duen arren, inork ez du argitu zein landareri dagokion.
bedar igar. Ik. bedarróndo.
bedar latza
© Jaione Isazelaia
bedár latz, bedar látza. (d). izena. . Galium aparine. Amor del hortelano. Bedar latzak, erremolatxia bada, garixa bada, an parrau eitten da eta amenazau eitten dau. Pedro. Beste informante batek honela deskribatzen zigun: Bedar estu bat, zelaittan da ugari azten dana. Lore zuri, leun, polita dauka; belarra bera oso latza da. Azkuek badakar hitz hau baina beste esanahi batzuekin: "allico, correhuela, cardo para pájaros". komentario 1
bedar-méta, bedar-metía. (b). izena. Belarrez eginiko zugatza. Ik. méta.
bedar nárras, bedar narrása. (d). izena. . Pamplina. Ik. zapédar.
bedár-óntze, bedár-óntzia. (c). izena. Las tareas del heno. Eizalen da re e, bein san Juanak ezkeo e, bedar-ontzia egoten zan. JJp. Sin. bedarrondóta.
bedarréta, bedarretía. (c). izena. Belar garraiatze lana. Ik. bedarrondóta.
bedarróndo, bedarrondúa. (b). izena. Belar ondua, belar iharra.   Heno. Aber noiz etortze zaten bedarrondo batzera. Azen.: bedárrondo ere bai. Sin. bedar igar, bedar siku. (Lein.)
bedarrondóta, bedarrondotía. (b). izena. Belar ontze lanak.   Las tareas del heno. Bedarrondotia lan astuna da./ Aurtengoz akabaittugu bedarrondotak. Bedarreta esanda gauza bera ulertzen da, udan behintzat. Sin. bedarrontze. Ik. egurréta, garóta.
bedarrontze, bedarrontzia. (c). Las tareas del heno. Ik. bedarrondóta.
bedártu. (d). aditza. (Eibar) Meharrago bihurtu.   Estrechar. Esixak jartziakin, zerbaitt bedartu eiñ dogu sailla. (Etxba Eib)./ Aman gonia alabiari jartzeko, pixkat bedartutzia biar izan dau barrenetik./ Zuk diñozuna da, lengo bide bedarra geixago bedartzia.
bedartxorixa
© Kutxa Fonoteka
bedartxóri, bedartxoríxa. (d). izena. Anthus pratensis; anthus trivialis. Bisbita. (Txori txikia) Sin. larratxori, txítxi.