Ahozko beste lekukotzarik?

Katastrotik hartua. Hainbat partzela daude Karobi hitzarekin lotuak.

Izenaren forma:

100 mendien katalogoan Kerexeta arautu da baina ez da inoiz lekukotasunetan x edo j-dun formarik ageri. Dokumentatu 19. mende hasieraz geroztik egiten da. Gehienetan "en Marcelegui" jartzen du. Badirudi, beraz, Martzelegi zela inguru zabalaren lehengo izena. Forma hauek ageri dira:

Aldiz Kerexatzuren kasuan (Aritzeta auzoko baserria), hauek dira dokumentatzen diren formak:  Querexaçu (8), Querejazu (6), Querixaçu (1), Querezazu (1).

Beste aukerarak (Kereiseta, Kereizeta...) baztertzekoak dira guztiz?????????

Hedadura: Katastroan datorrenez ere, informanteek esaten duten moduan, Kereixetamendia oso zabala da. 20 partzelatan, gutxienez, agertzen da ohartzat "en el monte Querizeta". Katastrokoaren arabera, Agirre baserri inguruan (Zumetasoron) hasi eta Irukurutzeta ertzeraino da eta bidean hartzen ditu Sousiturri, Madaripozu-Klabelinaitz, Kereixetako zelaia...

Partzela gutxi dira, berriz, Keixeta izena hartzen dutenak.

63-60-E,019+88-04-B,032 erreferentziarekin zeuden. Batu egin ditut Keixeta eta Keixeta mendixa. Ematen du bietara erabiltzen dela baina ez dagoela bi izenak erabiltzeko arrazoirik.

Mateo Gabilondo: - Hemen inguruan ein izan dia txendorrak?
- Etxian geiñekaldian´e ein izan dou guk, baiña guk gehixenbat eitten giñuen urtero, ba, bost bat txendor. Txendorra esaten gontsen guk iketza eitteko horri pillaorri eta hori eitten giñuen hemen [atzerako] basotan dauzkau guk eta urtien bost bat txendor, hola, bost bat milla kilo inguru iketza eitten giñutzen hor zerien, mendixen.
- Eta mendi horrek izena, ze izen zeukan?
- Keixeta mendixa.
- Osea, danak eitten zien hor, mendi horretan?
- Bai. Bueno, iketza eitten da gaztaiñiakin, haritzakin, danakin, egur danakin eitten da. Baiña guk eitten giñuan txarako pa… pago-txaria. Hori Keixeta mendixan eitten zan hori. Nik´e bai, aittak´e bai eta aittajunak eta [danak], danak hortxe mendixan eitten

GFAko B5Mn jasotakoa da Gipuzkoako Karta Arkeologikoan jasota datorren forma. Hala ere, megalitoak arautzeko finkatutako irizpideak kontuan harturik izen hori moldatzea erabaki dugu.

Kasu honetan, hainbat osagai dituen izena izanik, pentsatu dugu erabilera traketsekoa izan litekeela dauden moduan emanda: "Buruhezur bat aurkitu zen Kerexetako hegiko iparreko tumuluan" Hori dela eta, Euskaltzaindiaren aldeko irizpenarekin, erabaki da lehenengo bi elementuak lotzea eta oronimian beste kasu batzuetan erabiltzen den baliabide bat erabiltzea. Izan ere, Bergarako toponimian sarri agertzen dira honelakoak: Epelegaña bekoa, Iruaitzeta bekoa, Luberri goikoa...

Amaierako A artikulua da. Beraz, lekuzko kasuetan, NON kasuan izan ezik, galdu egiten du A hori. Bestalde, hitzak lehendik -KO baduenez, NONGO kasuan ez da KO errepikatzen. Hala, beraz, honako hau da erabilera egokia: Kerexetaegi iparrekoan bizi naiz, Kerexetaegi iparreko lagunak ditut, Gure ama Kerexetaegi iparrekoa da, Kerexetaegi iparrekotik etorri naiz, Kerexetaegi iparrekora noa... Ostera, okerrak dira honelakoak: *Kerexetaegi iparrekoako lagunak ditut, Gure aita *Kerexetaegi iparrekokua da, *Kerexetaegi iparrekoatik etorri naiz, *Kerexetaegi iparrekoara noa

GFAtik hartua.

Katastroan 9 partzela daude elkarren inguruan, Kerixetako hegiaren jarraian iparraldera: ahoz Keixetako zelaixa eta idatziz Queisetaco-celaya, Quereisetaco-celaya eta Quericetako-celaya.