Sailkapena: Mendia

Subcategories: BIZKARRA (loma) | HAITZA (peña) | HEGIA (ladera) | MENDIA | MUINOA (colina) | TONTORRA, GAINA (cima)

Itxumendi

KoordenatuakX550951 Y4775252 Mapan ikusi [G_24110]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaMENDIA

Itxumendi

KoordenatuakX551037 Y4775382 Mapan ikusi [G_22193]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaTONTORRA, GAINA (cima)
Oharrak

MTNEn Itxus Mendi, kokapen honetan. GFAn ITXUMENDI.

Edozein modutan, Leandroren arabera, ematen du Itxumendi deitzen zaiola errepideaz mendebaldera, Pagola aldera dagoen muinoari ere. Katastroan ere badatoz, toki horretan Itxumendi izeneko 3 partzela. Bestalde katastroan ez da agertzen errepideaz ekialderako Itxumendi honen aipamenik eta inguru horretan Errozinategi eta Aundipartia agertzen dira.

Bestalde lekukotasunetan Gorlazuri eta Itxumendi batera agertzen dira. Gorlazuri ez da Gorlako errefuxioa dagoena?

Mendia eta tontorra biak hartuko ditugu?

Irudiak

Kalbarioa

KoordenatuakX546511 Y4775132 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaGoiauzoa
Elem. geografikoaTONTORRA, GAINA (cima)
Hizkuntza erabileraAmaierako A artikulua da eta, beraz, izen arruntak (mendi, etxe...) bezala deklinatuko da: Kalbarioa, Kalbarioak, Kalbarioari, Kalbarioan, Kalbarioko, Kalbariotik, Kalbariora

Kanterako punta

KoordenatuakX545351 Y4779885 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaBasalgo
Elem. geografikoaTONTORRA, GAINA (cima)
Oharrak

Nondik ote dator??? Berez, markatutako tokian ez dago tontorrik. Ondoan, Mendilaua inguruan, dagoena izango da? Generikotzat Punta erabiltzea onargarri? punta ala puntea?

Karabieta

KoordenatuakX542831.9 Y4772564 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaAngiozar
Elem. geografikoaTONTORRA, GAINA (cima)
Hizkuntza erabileraAmaierako A berezkoa du hitzak eta, beraz, deklinabideko kasu guztietan mantenduko du: Karabieta, Karabietak, Karabietari, Karabietan, Karabietako, Karabietatik, Karabietara

Kerexeta

KoordenatuakX551751 Y4779551 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaMENDIA
Hizkuntza erabileraAmaierako A berezkoa du hitzak eta, beraz, deklinabideko kasu guztietan mantenduko du: Kerexeta, Kerexetak, Kerexetari, Kerexetan, Kerexetako, Kerexetatik, Kerexetara
Oharrak

Izenaren forma:

100 mendien katalogoan Kerexeta arautu da baina ez da inoiz lekukotasunetan x edo j-dun formarik ageri. Dokumentatu 19. mende hasieraz geroztik egiten da. Gehienetan "en Marcelegui" jartzen du. Badirudi, beraz, Martzelegi zela inguru zabalaren lehengo izena. Forma hauek ageri dira:

1811  QUEREISETA
1811  QUEREISETACO-CELAYA
1811  QUERISETAZABAL
1813  QUERESEITA-BARRENA
1813  QUERESEITACO-CELAY-BARRENA
1813  QUERESETA
1829  QUERISITA
1889  QUERICETACO-CELAYA
1889  QUERIZETA
1891  QUERISETA
1892  QUERISETA CELAYA
1900  QUEREICETA

Aldiz Kerexatzuren kasuan (Aritzeta auzoko baserria), hauek dira dokumentatzen diren formak:  Querexaçu (8), Querejazu (6), Querixaçu (1), Querezazu (1).

Beste aukerarak (Kereiseta, Kereizeta...) baztertzekoak dira guztiz?????????

Hedadura: Katastroan datorrenez ere, informanteek esaten duten moduan, Kereixetamendia oso zabala da. 20 partzelatan, gutxienez, agertzen da ohartzat "en el monte Querizeta". Katastrokoaren arabera, Agirre baserri inguruan (Zumetasoron) hasi eta Irukurutzeta ertzeraino da eta bidean hartzen ditu Sousiturri, Madaripozu-Klabelinaitz, Kereixetako zelaia...

Partzela gutxi dira, berriz, Keixeta izena hartzen dutenak.

63-60-E,019+88-04-B,032 erreferentziarekin zeuden. Batu egin ditut Keixeta eta Keixeta mendixa. Ematen du bietara erabiltzen dela baina ez dagoela bi izenak erabiltzeko arrazoirik.

 

Mateo Gabilondo: - Hemen inguruan ein izan dia txendorrak?
- Etxian geiñekaldian´e ein izan dou guk, baiña guk gehixenbat eitten giñuen urtero, ba, bost bat txendor. Txendorra esaten gontsen guk iketza eitteko horri pillaorri eta hori eitten giñuen hemen [atzerako] basotan dauzkau guk eta urtien bost bat txendor, hola, bost bat milla kilo inguru iketza eitten giñutzen hor zerien, mendixen.
- Eta mendi horrek izena, ze izen zeukan?
- Keixeta mendixa.
- Osea, danak eitten zien hor, mendi horretan?
- Bai. Bueno, iketza eitten da gaztaiñiakin, haritzakin, danakin, egur danakin eitten da. Baiña guk eitten giñuan txarako pa… pago-txaria. Hori Keixeta mendixan eitten zan hori. Nik´e bai, aittak´e bai eta aittajunak eta [danak], danak hortxe mendixan eitten

Kerexetako hegia

KoordenatuakX551793 Y4779940 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElosua
Elem. geografikoaHEGIA (ladera)
Oharrak

Forma erabaki behar. Ikus mendiaz esandakoa.

Kirimain

KoordenatuakX544992 Y4774242 Mapan ikusi (b5m)
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaAldaiegia
Elem. geografikoaTONTORRA, GAINA (cima)
OharrakMTNEn Mendigain.

Klabeliñaitz

KoordenatuakX547137 Y4769702 Mapan ikusi [G_22734]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaElorregi
Elem. geografikoaTONTORRA, GAINA (cima)
Oharrak

Lekukotzetan nagusi L-dunak dira, hala ere, zaharrena, 1811koa R-duna da. GFAn Klabelinaitz gailurra, Arrolamendi mendilerroa.

Katastroan ez da jaso orain arte ez ahoz eta ez idatziz. Oñatirekiko mugan dagoenez, bertako toponimian ere jasota egongo da. Komeniko litzateke bietan izen bera erabiltzea, Lduna zein Rduna.

Ahozko lekukotza gehiago lortu?

A artikulua?

Krabeliñaitz

KoordenatuakX547074 Y4779097 Mapan ikusi [G_24107, G_24108]
Arautze egoeraLehenetsia, Euskaltzaindiarekin aztertua
Arautze data2011
AuzoaOsintxu
Elem. geografikoaMENDIA
Oharrak

 GFAtik hartua. GFAn Krabelinaitz eta Klabelinaitz, bietara.

GFAn oso zabalera handia ematen zaio baina katastroan mugatua du. Horregatik, tontorra jarriko nuke eta mendia ez nuke mapan sartuko.

A artikulua?