garíjoteko mákina

Lotutako hitzak berbaren dagokion sarreran erantsita azalduko dira.

garíjoteko mákina, garíjoteko mákinia. (c). izena. Maquina de trillar a motor. Ik. malakatáe, -i,, malárdatz, txánket, trillu.

Loturak

malakatáe, -i,
malakatáe, -i,, malakatáia. (d). izena. Gari jotzeko antzinako sistema. Sagarra xehetzeko edo errementari lanerako ere erabiltzen zen. Antiguo sistema de trillar consistente en un eje, donde se encontraba el machaque, al que se giraba por medio de una pértiga tirada por una yunta o una caballería. También se usaba en en fraguas, etc. Ganauekin erabiltzen zan zer bat, ola bueltaka-bueltaka; gero poleakin ero, eztakit nik zela, erabiltze juen matxakia. Pare bat beikin. Malakataiakin gari joten. Klem. Sagarra jotzeko ere bai. Sagarra joteko makinia. Modu askotarakuak: batzuk eskuz eraitteko, au eskuz eraittekua da, beste batzuk motorrakin, beste batzuk e malakataia esaten jakon, ganauakin ibiltzekua. Don. Sistema hau errementariek ere erabiltzen zuten, besteak beste, taladroari eragiteko: Malakataian; arek taladruai eraitte otsan, taladrua zulatzen juate zan. Inaz. komentario 1 Sin. malárdatz.
malárdatz
malárdatz, malardátza. Malardatza. Zenbaitek malakataiari deitzen zion. Ik. malakatáe, -i,.
trillu
2. trillu, trillúa. (d). izena. Goikoaren moduko oholtza duen tresna, baina azpian hortzak beharrean sukarriak itsatsita dituena. Abereek tiraturik larrainean garia jotzeko erabilia. Apero que se utilizaba para trillar en la era. Trilluakin baldin bazan, gari-joteko lekua larraiña esate jakon. Ori e etxe gertuan nunbaitten lautaratxo bat, lauuna bat, euzkixak joteko lekuan, al bazan beintzat. Don.
txánket
txánket, txankéta. (d). izena. TXANGET. Gari jotzeko sistema zaharra: arlauza batzuk jarri zeharretara (banku baten gainean edo), azaoa hartu eta jo aletu arte. Garia oso igarra egotea komeni omen zen. Sistema rudimentario que todavía usaban algunos cuando desapareció el trigo: se colocaba una losa horizontalmente y sobre ella se golpeaba el trigo. Txanketian ba, arri-lozak ipiñitta. Arri-lozak ipintten zien banku baten gaiñian, illaran. Da garixa ipintten zan euzkittan igartzen. Da an auts galantakin jo biar. Jota aliok kendu. Aniz./ Len, makinaik etzanian, garixak txangetian joten zien. TXAKETIAN JO, gehienetan. Arlauzari ez omen zitzaion "txanket" esaten, lanari txanketian jo, baizik. txanketian jo, gehienetan. Txanketian jo, gehienetan. Arlauzari ez omen zitzaion txanket esaten, lanari txanketian jo, baizik.

Bergarako Euskara

Aurkibidea

Nabigazioa

Saioaren hasiera

garíjoteko mákina