Hiztegia

A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z
pentsámentu
perrá-ots
pentsámentu. 1. pentsámentu, pentsámentua. (b). izena. Pensamiento. Atsaldia neure pentsamentuetan pasatzen dot. Sin. pentsakízun. 2. pentsámentu, pentsámentua. (b). izena. Asmoa, ideia.
© Ezezaguna
3. pentsámentu, pentsámentuak. (b). izena. . BOT. Lorea.
pentsáu. 1. pentsau. (a). du aditza. Pensar. Pentsau dot zer esan. Bi aldiz pentsau eta beiñ iñ. esaera. "Hori da egin behar dena, eta ez beste honako hau: behin pentsatu eta bi aldiz egin." (Lar Antz). ondo pentsatzen jarritta. (c). esapidea. Pensándolo bien. Ondo pentsatzen jarritta, ez da entenditzen hemen pasatzen dana. pentsáizu. (c). Pentsa ezazu. Muletilla que se usa para subrayar algo que se acaba de oir o decir, y que nos ha afectado. Gizonoi ziero eranai emunda ei dago. —Pentsaizu; etxe aretan egongo da jiria./ Onek e, artzeko aparatu ta guzti dare etorritta; pentsaizu. Hil./Mendiko garosaillak, danak burdiñaratu eitten zien; pentsaizu. Ben. 2. pentsáu. (a). zaio aditza. Iruditu.   Opinar, parecer. Edurra ein bia dabela pentsatzen jat./ Ze pentsau jatzue gaurko pelikulia? NOR-NORI jokaera bitxia du zenbait aditzek: asarretu, amorratu, entendidu, pentsau, garbatu, damutu... Ik. entendidu.
péntsu, pentsúa. (b). izena. Pienso.
peora, peoria. (b). izena. (Eibar) Ataria. Bera zer pasauko zan begira, peoran geldituta. (SM Ezten). Ik. átai.
perdígoi, perdigóia. (a). izena. Perdigón.
perdulárixo, perdulárixua. adjektiboa. Alproja. Adineko zenbaiti entzuna egiten zaio.
peregrinazíño, peregrinaziñúa. (c). izena. PELEGRINAZIÑO. Peregrinación. Noiz da aurten Arantzazuko peregrinaziñua?
periódiku, -o, periódikua. (a). izena. PERÍDIKU. Periódico. Erosi dozu peridikua? Hala esaten dute adinekoek.
perípuesto, perípuestua. (d). adjektiboa. Ondo apaindua eta jantzia.   Peripuesto, acicalado. Basarrittarra izan arren gizon peripuestua da.
perkatx, perkátxa. (c). adjektiboa. Avispada, salerosa. Neskatilla perkatxa emuten dau Leirek. Neskatilez, ia bakarrik.
pérla, pérlia. (a). izena. Perla.
perlóe, -i, perlóia. (d). izena. Perlón. Oihal klasea.
pernill, pernille. (c). izena. (Leintz) Urdaiazpikoa. Jamón Sin. urdáiazpiko.
péro, péruak. (c). izena. Eragozpenak, objezioak.   Pero(s). Peruak ipintzen asten bada, bialduik pikutara./ Eztot uste peroik izango danik.
perpezíño, perpeziñúa. (d). izena. Facilidad, buena mano. Eskulanetarako perpeziño aundixa dauka Julenek.
perpeziñozko, perpeziñozkua. adjektiboa. "Pertsona argia, bizia, ganoraduna, arduraduna, aktiboa... Ori da neskia perpeziñozkua." (Lar Antz)
© Iñaki Arana
© Iñaki Arana
pérra, perría. (b). izena. Herradura. Perria galdu jako irixai.
perraberríttu. (d). aditza. Perra berriak ipini. Perraberrittu ein biako da irixa. Irudizkuan ere bai; zapata berriekin datorren bati, adibidez: Eu be dotore e, perraberrittuta.